Traditionele pandit in Nederland sterft uit
De hindoepriester (pandit) die uitsluitend traditionele rituelen uitvoert en heilige teksten reciteert, heeft in Nederland zijn langste tijd gehad. De toekomst is aan pandits die geloofskennis kunnen overdragen en die hindoes geestelijk kunnen begeleiden.
Dat zei de Haagse hindoepriester Attry Ramdhani vrijdag tijdens een symposium in de Vrije Universiteit in Amsterdam over de veranderende rol van de pandit in Nederland. Aanleiding daarvoor was het afscheid van drs. C. van der Burg, docent hindoeïsme en Sanskriet aan de VU.
Veel hindoepriesters hebben een identiteitscrisis, aldus Ramdhani, die zichzelf een „verwarde pandit” noemt. In Suriname, land van herkomst van de ongeveer 100.000 Nederlandse hindoes, was de rol van de pandit beperkt tot het uitvoeren van rituelen. Veel theologische of filosofische kennis hebben ze vanouds niet. In Nederland krijgen ze te maken met mondige jongeren die hun gezag niet meer klakkeloos accepteren. Die zijn op zoek naar meer kennis over het hindoeïsme dan de pandit hun kan geven en willen zelf bepalen hoe bijvoorbeeld huwelijksrituelen worden uitgevoerd.
„Jongeren zijn op zoek naar het waarom van de rituelen”, zei Ramdhani. Hun informatie betrekken ze tegenwoordig van internet. De oude verhalen in de heilige boeken, bijvoorbeeld over de god Krishna die met één vinger een berg optilt, nemen ze steeds minder letterlijk.
Onder invloed van de individualisering zoeken sommigen hun heil in bhakti, een mystieke stroming waarin de individuele relatie tot God centraal staat. „Daarin is de rol van de pandit minimaal.”
Ten slotte verwacht de samenleving ook nog dat pandits net als predikanten en rk-priesters de rol van geestelijk hulpverlener en zielzorger op zich nemen, een taak waarvoor ze niet zijn opgeleid. Ook ziet de samenleving pandits als sleutelfiguren die de hindoegemeenschap kunnen voorlichten over problemen als aids. „Helaas zijn pandits vaak sleutelfiguren die de boel op slot draaien”, zei Ramdhani.
Van der Burg wees op de groeiende invloed van zogeheten neohindoeïstische stromingen op de hindoes in Nederland, zoals de Hare Krishnabeweging en de beweging rond goeroes als Sai Baba en Mansukh Patel. Ook oefent het hindoenationalisme van onder andere de Indiase regeringspartij BJP aantrekkingskracht op hen uit. „Bij gebrek aan een eigen denktank is de hindoegemeenschap onvoldoende toegerust om die bewegingen kritisch tegemoet te treden”, aldus de indoloog.
Hij riep hindoeorganisaties op om de pandits ertoe te bewegen meer kennis te nemen van dit „spiritueel hindoeïsme.”
