Dat heeft Bayer vrijdag bekendgemaakt na afloop van een vergadering van de raad van commissarissen. De Duitse zakenkrant Handelsblatt had eerder op de dag al melding gemaakt van de plannen.

De topman van Bayer, Werner Wenning, liet vrijdag in een toelichting op het besluit weten dat een beursgang niet de enige mogelijkheid is. Als de omstandigheden daarvoor ongunstig zijn, is het ook mogelijk dat de aandelen van het af te splitsen bedrijf niet op de beurs worden aangeboden maar naar de aandeelhouders van Bayer gaan.

De voorgenomen splitsing betekent een ingrijpende wijziging van de strategie. Bayer liet vorig jaar weten op zoek te zijn naar een partner voor zijn farmaciedivisie en in een gezamenlijke onderneming eventueel genoegen te nemen met een minderheidsbelang. Dat is nu van de baan. „We hebben alle mogelijkheden daarvoor bekeken, maar zijn tot de conclusie gekomen dat geen enkele optie recht zou hebben gedaan aan de waarde van onze farmaciedivisie.”

Mogelijk speelt de affaire rond Bayers cholesterolverlagende middel Baycol een rol. Het Duitse concern heeft in de Verenigde Staten al 500 miljoen euro moeten betalen in schikkingen wegens schadelijke bijwerkingen van het product en er lopen nog meer dan 11.000 aanklachten. De schade wordt tot nu toe gedekt door de verzekering, maar de affaire is niet bepaald bevorderlijk voor de onderhandelingspositie van Bayer tegenover andere farmabedrijven.

De af te splitsen onderneming omvat de gehele chemiepoot behalve de bedrijven H. C. Starck en Wolff Walsrode. Van de divisie polymeren komen de activiteiten op de terreinen rubber en rubberchemicaliën, styrenen en semi-kristallijne thermoplastics.

Het nieuwe bedrijf krijgt ongeveer 20.000 werknemers en een jaaromzet van 5,6 miljard euro. Daarmee wordt het in zijn branche een van de grootste in Europa. De leiding komt in handen van het 44-jarige Bayer-bestuurslid Axel Claus Heitmann.

De omzet van het resterende Bayer komt rond de 22 miljard euro te liggen. Vorig jaar kwam het concern met 122.000 werknemers uit op 29 miljard euro. Over de eerste helft van dit jaar was het 14,6 miljard euro. De resultaten over het derde kwartaal worden dinsdag gepubliceerd.

Andere chemie- en farmaciebedrijven zijn Bayer voorgegaan. Zo stootten het Duitse Hoechst en het Franse Rhône-Poulenc hun chemiebelangen af en fuseerden ze in 2000 tot het farmacieconcern Aventis. De Zwitserse bedrijven Sandoz en Ciba-Geigy deden hetzelfde bij hun samengaan tot Novartis in 1996.

Het omgekeerde gebeurde ook. Het Duitse BASF verkocht in 2001 zijn farmaciedivisie aan het Amerikaanse Abbott Laboratories en ging verder met chemie. Al in 1993 splitste het Britse Imperial Chemical Industries zijn farmadivisie af onder de naam Zeneca. Dat bedrijf is inmiddels gefuseerd met het Zweedse Astra tot AstraZeneca.

Tot de weinige bedrijven die nog aan zowel chemie als farmacie doen behoort Akzo Nobel. Heel lang zal dat mogelijk niet meer duren. Er zijn al jaren speculaties dat het Nederlandse concern zijn farmadivisie zal verkopen of onderbrengen in een gezamenlijke onderneming met een ander bedrijf.