Commentaar: Huwelijk is zaak van gemeenschap en gemeente
Steeds vaker besluiten jonge mensen voor hun huwelijkssluiting een andere locatie te zoeken dan hun woonplaats. De kerkelijke bevestiging heeft dan plaats in een pittoresk kerkje in een romantische omgeving. Het oog wil tenslotte ook wat. De predikant, een afvaardiging van de kerkenraad van de thuisgemeente en de familie en genodigden reizen vervolgens af naar de gekozen locatie. Want het bruidspaar wil dit graag, en het is tenslotte ‘hun’ dag.
Natuurlijk is het verblijdend dat jongelui besluiten om te trouwen, wat niet meer zo vanzelfsprekend is in de huidige samenleving. En dat ze in de kerk dit huwelijk –dat op het stadhuis gesloten wordt– willen laten bevestigen.
Vanzelfsprekend is de huwelijksdag een belangrijke dag in het leven van het bruidspaar. Het huwelijk is tenslotte een van de aangrijpendste, schoonste, rijkste en meest bezongen waarden van een mensenleven. Het behoort tot de hoogtepunten van het aardse leven van twee mensen; met recht een hoogtijdag voor bruid en bruidegom. Maar daarmee is de huwelijksdag nog niet hún dag geworden. Dat is een misverstand. De huwelijkssluiting is een zaak van de gemeenschap en van de christelijke gemeente.
Natuurlijk is het niet zo dat de overheid man en vrouw bij elkaar brengt; de keuze voor elkaar heeft eerder plaats. Maar de overheid registreert het huwelijk, maakt het vast en bondig, legt er als het ware een slot omheen. Dan ontstaat voor twee mensen –bruid en bruidegom– een nieuwe situatie, een andere status binnen de samenleving. Ten overstaan van hun familie, de maatschappij, de kerk en de staat treden zij een nieuwe levenskring binnen. De huwelijkssluiting op het stadhuis is geen bijkomstigheid.
Evenmin als de kerkelijke bevestiging als bijkomstigheid mag worden gezien. De hele gemeente is hierbij betrokken. Bruid en bruidegom verschijnen immers „voor God en Zijn heilige gemeente.” Het ”Formulier om het huwelijk te bevestigen” roept de gemeente op als getuige. Maar de gemeente schittert vaak door bijna totale afwezigheid. De reis naar het pittoreske kerkje elders is ook te veel gevraagd.
Maar ook als een huwelijk in de ‘eigen’ gemeente en het ‘eigen’ kerkgebouw wordt bevestigd, blijven vaak erg veel kerkbanken leeg. In dat licht is het te begrijpen dat een bruidspaar uitwijkt naar een kleine locatie. De gemeente heeft toch geen belangstelling om hun huwelijksbevestiging bij te wonen. Zo is de huwelijkssluiting geworden tot een familieaangelegenheid, is de heilige gemeente beperkt tot de dominee en de ouderling.
Als iemand gevraagd wordt bij een huwelijkssluiting als getuige op te treden op het stadhuis, is dat een eer. Maar als de gemeente wordt opgeroepen getuige te zijn, laat ze die eer aan zich voorbijgaan. Daar mag een gemeente op worden aangesproken.
Bij de huwelijkscatechese –waar die tenminste gegeven wordt– is er veel aandacht voor het samenleven als man en vrouw, seksualiteit binnen het huwelijk en het krijgen van kinderen. Als voorbereiding op het huwelijk zou het echter ook goed zijn om de huwelijksdag als zaak van de gemeenschap en van de christelijke gemeente meer aandacht te geven.