Volgend jaar zomer treedt de 35-jarige troonopvolger Felipe -officieel Felipe de Borbon y Grecia- in de Almunedakathedraal in Madrid in het huwelijk met de 31-jarige Letizia Ortiz.

De prins gold jarenlang als een felbegeerde vrijgezel, maar hij kon aanvankelijk de ware niet vinden. Zo had hij volgens de media vier jaar verkering met het Noorse fotomodel Eva Sannum. De Spaanse koninklijke familie heeft die relatie nooit bevestigd. Een deel van de Spaanse conservatieve pers en monarchisten verzette zich destijd fel tegen een eventueel huwelijk tussen de kroonprins en een „burgermeisje dat lingerieshows had gelopen.” Men vreesde dat daardoor Britse toestanden het Spaanse vorstenhuis zouden gaan bedreigen. Hoe machtig deze lobby in Spanje nog is, blijkt uit het feit dat aan de omgang met de lutherse Eva, die zich al aan het voorbereiden was op haar overgang naar het katholicisme, inderdaad een einde kwam.

Koning Juan Carlos heeft deze behoudende lobby voorlopig de wind uit de zeilen genomen door de relatie van zijn zoon en Letizia de eerste tijd buiten de media te houden en een kans te geven. Daarom kwam het nieuws van de verloving als een volslagen verrassing. De prins zou Letizia voor het eerst hebben ontmoet op de kust van Asturias, toen zij daar de ramp met de olietanker Prestige versloeg en hij een solidariteitsbezoek bracht aan de getroffen regio. Andere bronnen vermelden dat Felipe en Letizia elkaar in september vorig jaar leerden kennen bij een gezamenlijke vriend of vriendin thuis. In ieder geval gaan ze pas een paar maanden met elkaar om.

Het toekomstige paar gaat resideren in het riante, pas gebouwde ’optrekje’ van Don Felipe, bij Madrid, niet ver van het Zarzuela-paleis.

De prins verklaarde maandag tegenover de pers dat hij ervan overtuigd is dat Letizia alle kwaliteiten in zich heeft om koningin te worden. De 31-jarige Letizia trouwde in 1999 met een van haar voormalige docenten, maar een jaar later was ze alweer gescheiden. Het stel huwde destijds niet voor de kerk en de verwachting is dan ook dat de invloedrijke Rooms-Katholieke Kerk in Spanje geen bezwaar zal hebben tegen een tweede huwelijk van de journaliste. Ook de meeste Spanjaarden zien het verleden van de verloofde van de kroonprins niet als een obstakel, getuige een inderhaast uitgevoerde opiniepeiling, waaruit blijkt dat 70 procent van de bevolking het huwelijk toejuicht.

Letizia Ortiz heeft als voordeel dat ze ’een van ons’ is. Ze is afkomstig uit de Spaanse middenklasse en kent alle ins en outs van de samenleving. Wel wordt zij de eerste toekomstige koningin die niet uit een koninklijk of aristocratisch geslacht stamt. De krant El Pais schreef over haar: „De toekomstige koningin is een Spaanse vrouw die onze tijd heel goed vertegenwoordigt: jong, goed opgeleid, een reiziger, onafhankelijk en ze deelt zowel op het persoonlijke als op het professionele vlak ervaringen met miljoenen onderdanen.”

Ortiz is als verslaggeefster en presentatrice verbonden aan het journaal van de bekende Spaanse zender TVE. Ze was eerder actief voor onder meer het persbureau EFE en voor de Spaanstalige dienst van de Amerikaanse nieuwszender CNN. Ze versloeg onder andere de oorlog in Irak en was na de aanslagen van 11 september 2001 in New York voor het journaal in de Verenigde Staten.

Felipe is de jongste van de drie kinderen van koning Juan Carlos en koningin Sofia, maar als enige zoon is hij de troonopvolger. Hij heeft twee oudere zussen, Elena (1963) en Christina (1965), die beiden al jaren zijn getrouwd. Volgens de Spaanse wet is Felipe evenwel de eerste in lijn om koning Juan Carlos op te volgen. Zolang de prins en zijn Letizia nog geen koning en koningin zijn, draagt Letizia na haar huwelijk automatisch de naam van Prinses van Asturië, met de aanspreektitel Koninklijke Hoogheid. Er is in voorzien dat de toekomstige koningin van Spanje, in het geval dat Felipe als koning komt te ontvallen, bijvoorbeeld als koningin-regentes kan regeren indien er een minderjarig kind zou zijn. Dergelijke regels dateren uit de negentiende eeuw. Fernando VII had in de jaren voorafgaand aan zijn dood, in 1833, de Salische Wet herroepen. Zijn dochter Isabel kon hiermee troonopvolgster worden. Gedurende haar minderjarigheid werd het regentschap toevertrouwd aan de weduwe van Fernando, Maria Cristina van Bourbon.

De verloving komt uitgerekend op het moment dat de Spaanse democratie haar 25-jarig bestaan viert. Op 6 december is het een kwarteeuw geleden dat het Spaanse volk door middel van een referendum de goedkeurig uitsprak over de nieuwe grondwet. Koning Juan Carlos en zijn vrouw koningin Sofia speelden destijds een belangrijke rol bij de overgang van de Franco-dictatuur naar een democratie. De nieuwe grondwet regelde ook de erfopvolging van de troon.

Het Spaanse en Nederlandse vorstenhuis onderhouden zeer goede contacten. In 2001 brachten ”Los Reyes” een staatsbezoek aan Nederland. De Nederlandse troonopvolger, prins Willem-Alexander, bevindt zich min of meer in hetzelfde schuitje als Felipe. Beiden dertigers, beiden (straks) getrouwd met een burgermeisje en beiden wachtend op de fakkel van het koningschap. Het enige verschil is dat Letizia zich met zekerheid koningin mag noemen, terwijl het in Nederland nog maar afwachten is of Máxima zich te zijner tijd koningin mag noemen.

b> Agenda

Prins Willem-Alexander zet dinsdag 11 november op het werelderfgoed Schokland een nieuw wateraanvoerstelsel in werking.

Koningin Beatrix woont 11 november het 12e Balletgala bij van Stichting Dansersfonds ’79 in het Muziektheater te Amsterdam.

Prins Willem-Alexander woont woensdag 12 november in Naturalis Nationaal Natuurhistorisch Museum te Leiden de ondertekening bij van het samenwerkingsconvenant tussen de Stichting Bio-Wetenschappen en Maatschappij (BWM) en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Koningin Beatrix neemt 12 november in het Koninklijk Instituut voor de Tropen te Amsterdam het eerste exemplaar van het zevende en laatste deel van de serie Techniek in Nederland in de Twintigste eeuw (TIN-20) in ontvangst.

Prins Willem-Alexander is vrijdagochtend 14 november in De Koepelkerk te Amsterdam aanwezig bij een debat over sport en ontwikkelingssamenwerking. Dit debat vindt plaats op initiatief van de NCDO (Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling), NOC NSF en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.