Rudd erkende dat het een harde beslissing is, die echter noodzakelijk is. „Australiërs hebben er genoeg van dat er mensen verdrinken in de wateren ten noorden van ons (land).” Er worden in Australië voor eind november parlementsverkiezingen gehouden.

In de wateren tussen Indonesië en Australië verdrinken veel bootvluchtelingen op weg naar Australië, voor zover bekend alleen al in de afgelopen dagen vijf. Oppositieleider Tony Abbott riep er onlangs weer toe op „de boten te stoppen”. De komst van bootvluchtelingen is al decennia een grote zorg in Australië. De conservatieve oppositie vindt dat de Laborregering van Rudd het probleem niet aankan.

Labor heeft dit jaar veel aanhang verloren in peilingen. Dat leidde tot een interne partijstrijd, waarbij Rudd zijn rivaal en partijgenote Julia Gillard vorige maand ten val bracht als premier. Gillard deed hetzelfde met Rudd in juni 2010 toen die bijna 31 maanden Laborpremier was. Rudd poogt nu de kiezers terug te winnen, onder meer door beleid dat onder Gillard impopulair is gebleken, terug te draaien.

De ondoelmatige aanpak van mensensmokkel was zo’n thema van tegenstanders van Labor, Vorig jaar pas besloot Gillard opvangcentra voor asielzoekers in het buitenland te heropenen. Die centra waren een vinding van de conservatieve tegenstanders van Labor, vooral de regering van John Howard (1996-2007). Rudd wil daar nu alle bootvluchtelingen in kwijt. Ook als ze daar als vluchteling erkend worden, kunnen ze niet meer naar Australië en moeten zich in Papoea-Nieuw-Guinea vestigen. Een belangrijk opvangcentrum is het eiland Manus. Het ligt aan de noordzijde van de Bismarck Zee, ten noorden van het vasteland van PNG.