De vraag is flink teruggelopen doordat het wonen in een serviceflat erg prijzig kan zijn, legt onderzoeker Lennart Homan van adviesbureau TimesLab uit. „Dit komt doordat bewoners van serviceflats standaard voor bepaalde faciliteiten betalen, ongeacht of ze er gebruik van maken. Bijvoorbeeld voor maaltijden, de nabijheid van een winkel of 24 uursbewaking. Gemiddeld bedragen de servicekosten van een gekocht appartement wel 725 euro per maand.”

Het merendeel van de serviceflats is in de jaren 60 en 70 gebouwd op mooie locaties, bijvoorbeeld bij een bos of park. Ze werden oorspronkelijk gebouwd voor de ietwat welgestelde 65-plusser en hadden een waarde die in veel gevallen boven een ton uitging.

„Nu is het traditionele concept achterhaald. Landelijk staan meer dan 6000 serviceflats leeg”, constateert Homan. Bewoners willen alleen nog maar voor faciliteiten betalen, als ze die ook echt nodig hebben. Mensen die nog wel geïnteresseerd zijn in een serviceflat, krijgen hun oude huis door de malaise op de woningmarkt vaak niet verkocht en kunnen dus ook niet verhuizen.

Wanneer een bewoner van een serviceflat overlijdt, ontstaan daarom vaak situaties van leegstand. Erfgenamen zitten dan met de hoge servicekosten opgescheept. Zeker als er al andere woningen in het complex leegstaan, willen ze dan snel van het appartement af. Niet zelden worden de woningen opgekocht door particuliere investeerders, die de flat vervolgens proberen te verhuren.

In de ogen van Homan kunnen veel serviceflats daarom beter worden omgevormd tot normale appartementen met faciliteiten voor ouderen in de buurt. „Door de vergrijzing kampen we de komende jaren in Nederland met een groot gebrek aan seniorenwoningen. De meeste moderne ouderen willen niet naar een verpleeghuis, maar met behulp van thuiszorg zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Er ligt hier dus een echte kans.”

Nederland telt in totaal ongeveer 360 servicecomplexen met in totaal zo’n 42.000 serviceflats. Ruwweg 40 procent daarvan betreft een servicecomplex met koopwoningen.