Home
Zo te zien hebben we in Nederland het begrip ”home” ontdekt. In vensterbanken wordt met letters van niet te negeren omvang duidelijk gemaakt dat het hier om meer gaat dan een doorsneewoning. Los van dit fenomeen zou ”thuis” een logische variant kunnen zijn, maar dat ben ik dan weer nergens tegengekomen.
”Home” is in ieder geval een ingeburgerd en oeroud begrip, maar het zijn de Amerikanen die er patent op hebben.
In zijn boek ”Reizen zonder John” trekt Geert Mak vijftig jaar na dato in de voetsporen van bestsellerauteur John Steinbeck dwars door Amerika. Hij merkt ondertussen fijntjes op: „Een van de zaken waarmee Amerikanen me altijd verbazen is hun begrip ”home”. Nergens wordt het meer gecultiveerd, nergens is het meer omringd met voorwerpen en rituelen dan in de Verenigde Staten. Home, dat is een houten huis met een veranda, een gazon met bomen, rondslingerend speelgoed, een garage om wat in te rommelen, een schoorsteen die vredig gaat roken zodra het kouder wordt.”
Opmerkelijk genoeg verhuizen Amerikanen gemiddeld twee keer zo vaak als Europeanen en ook nog eens over grotere afstanden. Tien procent woont zelfs in een ”mobile home”. Hoezo thuisgevoel?
Bij de omschrijving van Mak past dus een kanttekening. Het houten huis met de veranda en de vredig rokende schoorsteen wordt natuurlijk pas werkelijk ”home” als het bewoond wordt en niet voordat de bewoners van die fraai omschreven idylle er optimaal van weten te genieten. En helemaal wanneer dat huis eenmaal een ”home” wordt in de herinnering van bijvoorbeeld kinderen, als de onvergetelijke plek waar ze opgroeiden en speelden. Waar veiligheid en warmte heersten en waar liefde was. Waar op verjaardagen de geur van appeltaart hing. Waar je voorgelezen werd op de schoot van je vader, waar iemand je troostte als je viel en je opving als je dreigde te ontsporen in de puberteit.
Dan zijn een veranda en een gazon geen enkele voorwaarde, dan kan je ”home” een hutje op de heide zijn of een sociale huurwoning zonder garage en open haard, maar waar je net zo goed lekker met je rug tegen de verwarming kon zitten als je je lievelingsboek las. Een haven in een rusteloze wereld.
Voor mij heeft het iets merkwaardigs, die letters voor de ramen. Alsof je iets moet benadrukken wat vanzelfsprekend zou moeten zijn. Het is zoiets als wanneer er op een boek ten overvloede ”boek” staat.
Er is echter een Boek dat het best omschrijft wat ”Home” betekent. Maar het thuiskomen dat de Bijbel bedoelt, heeft bovenal te maken met stervenskunst.