Kuijt (35) zit sinds april 1997 vast in een overvolle gevangenis. De Thaise politie arresteerde de Amsterdamse koopman samen met een Italiaanse vriend toen zij na een vakantie op weg waren naar het vliegveld in Bangkok. Justitie beschuldigde hem van medeplichtigheid aan handel in harddrugs. In maart vorig jaar kreeg Kuijt vrijspraak, maar het openbaar ministerie ging in hoger beroep, dat Kuijt in de gevangenis moest afwachten. Vrijdag werd hem zijn vonnis voorgelezen, zonder dat zijn familie, advocaat of de Nederlandse ambassade daar weet van hadden.

Minister De Hoop Scheffer vindt het „onbegrijpelijk” dat de Thaise rechter „zo’n sprong van vrijspraak naar levenslang heeft kunnen maken.” Hij heeft maandag ogenblikkelijk de Thaise ambassadeur op het matje geroepen en inzage geëist in het vonnis en de motivering van de rechter.

De Tweede Kamer reageerde geschokt. D66-fractievoorzitter Dittrich dient volgende week een motie in om minister Donner van Justitie te vragen een uitwisselingsverdrag met Thailand te sluiten. Dat moet het mogelijk maken dat in Thailand veroordeelde Nederlanders in eigen land hun straf kunnen uitzitten. CDA en PvdA zullen Dittrich zeker steunen.

Donner zei maandag dat Nederland streeft naar de totstandkoming van zo’n verdrag. Aan het vonnis is echter weinig te doen, denkt hij. Ook een verdrag zal dat niet veranderen.

Voor Kuijts advocaat G. J. Knoop kwam de veroordeling hoogst onverwacht. Juridisch staat voor Kuijt nog een gang naar de Thaise hoge raad open. Dominee J. Spoor, die Kuijt de afgelopen zes jaar meermalen geestelijke bijstand verleende, vindt dat hij zo snel mogelijk gratie moet vragen. Machiels moeders Pita Kuijt vindt het vonnis „mensonterend.” Ze reist binnenkort naar Thailand om haar zoon te bezoeken.

Koningin Beatrix brengt mogelijk in januari een staatsbezoek aan Thailand. Of de uitspraak in de zaak van Machiel Kuijt gevolgen heeft voor het bezoek, is onduidelijk.