De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft een conferentie belegd om te praten over de zorgwekkende ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Morgen ontvangt zij in Berlijn politieke leiders en ministers van Sociale Zaken uit Europa. Besluiten zal dat overleg niet opleveren. De bedoeling is dat de deelnemers informatie uitwisselen, dat zij van elkaars ervaringen leren en dat zij daarna op nationaal niveau maatregelen treffen die elders succesvol blijken te zijn. Met z’n allen weet je tenslotte meer dan alleen.

De recessie trekt diepe sporen. Bezuinigingen die noodzakelijk zijn om overheidstekorten en -schulden terug te dringen, dragen eveneens bij tot het verlies van banen. In het geheel van de eurozone komt de werkloosheid inmiddels boven de 12 procent uit. Dan doen we het in Nederland met, volgens de Europese berekeningsmethode, 6,6 procent nog relatief goed.

Onder de jeugd zijn de cijfers ronduit schrikbarend. In de leeftijdscategorie van 15 tot 25 jaar zit nagenoeg een kwart thuis. De verschillen daarbij zijn groot: in Griekenland en Spanje percentages in de buurt van de 60, in Nederland gaat het in de jongste metingen om 10,6 procent.

Voorzitter Schulz van het Europees Parlement schreef vorige week op de site van een Amerikaanse internetkrant dat het tijd wordt te erkennen dat jonge mensen zeker zo belangrijk zijn voor de toekomst van Europa als banken. Evenals anderen waarschuwt hij voor het ontstaan van een verloren generatie, met het risico dat het vertrouwen onder de burgers in de Europese samenwerking verder onder druk raakt.

De EU-regeringsaanvoerders besloten afgelopen donderdag tijdens hun top in Brussel om in de begroting van de Unie 8 miljard euro te reserveren voor het bestrijden van de jeugdwerkloosheid. Het grootste deel van die pot zal in 2014 en 2015 worden besteed aan projecten in de landen met de hoogste inactiviteit.

Of het helpt, daarover heerst veel scepsis, ook onder de politici. De Finse premier Jyrki Katainen bijvoorbeeld zei daarover na het beraad met zijn collega’s: „Het is een heleboel geld, maar iedereen moet begrijpen dat de verantwoordelijkheid met name bij de nationale overheden ligt. Europese oplossingen bieden slechts in beperkte mate soelaas.”

Opvallend is dat Duitsland een voortrekkersrol probeert te spelen. De speciale bijeenkomst die Merkel organiseert maakt deel uit van het offensief. Het vermoeden bestaat dat zij vreest dat zij en haar regering de schuld krijgen als de sociale crisis onverhoopt leidt tot grootschalige maatschappelijke onrust in de eurozone. Berlijn stelt zich streng op tegenover de zuidelijke landen, eist zware bezuinigingen en hoeft daarom in die regionen niet op veel sympathie te rekenen.

Bovendien gaan onze oosterburen in september naar de stembus en dus toont Merkel ook tegenover de eigen bevolking graag een sociaal gezicht. Haar politieke uitdager, de sociaaldemocraat Peer Steinbrück, verwijt de christendemocratische bondskanselier hypocrisie, bedoeld om het imago op te poetsen.

Vorige maand heeft minister van Financiën Wolfgang Schäuble een overeenkomst gesloten met Spanje over hulp bij de aanpak van de jeugdwerkloosheid. De Duitse investeringsbank KfW gaat kapitaal beschikbaar stellen waardoor er in genoemde EU-lidstaat meer leningen verstrekt kunnen worden aan het midden- en kleinbedrijf, wat de economie stimuleert en zorgt voor de creatie van arbeidsplaatsen.

Een wondermiddel om de werkloosheid in het algemeen en de jeugdwerkloosheid in het bijzonder onder controle te krijgen, is niet voorhanden. De beste bijdrage levert uiteraard een herstel van de economische groei. Maar op dat punt zijn de vooruitzichten vooralsnog weinig rooskleurig. De werkloosheidscijfers hebben dan ook waarschijnlijk het dieptepunt nog niet bereikt.