Vrijdag vindt de eerste Nationale ModderDag plaats. Op deze dag zullen kinderen op kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang en hopelijk op veel scholen, allerlei spetterende activiteiten uitvoeren met aarde, water en zand: met modder.

Met de Nationale ModderDag vraagt Veldwerk Nederland op bijzondere wijze aandacht voor natuurbeleving. Veldwerk Nederland wil met de ModderDag bereiken dat kinderen meer ruimte krijgen voor het spelen met zand en water als belangrijk onderdeel van natuurbeleving. Het geeft kinderen plezier, maar er is meer.

Sensopathisch

Spelen met modder valt binnen de speelwereld van kinderen onder sensopathisch spel. Kinderen beleven met hun lichaam wat het met ze doet om lekker met modder te spelen. Het geeft rust en het maakt ze ontspannen wanneer ze voelen, tasten, kneden, kliederen, vegen, druppelen, spetten en spatten.

Het warme zachte droge zand voelt anders dan zand waar je water aan toe voegt. Kinderen geven hun reactie op de substantie van het zand. Hard, koud en stevig nodigt uit om te bouwen, zandtaartjes te maken, om in te schrijven met een stokje. Zacht, dun en warm zand nodigt uit om te zeven, te strooien, het laten verwaaien van stuifzand. Deze twee uitingsvormen kennen we uit de zandbak op school of van een dagje strand.

Maar modderen geeft een nieuwe spelimpuls die we kinderen niet mogen onthouden. Het biedt nieuwe mogelijkheden. Je hoeft alleen maar de voorwaarden te scheppen en de kinderen zullen graag op je uitnodiging ingaan! Eerst nog voorzichtig: „Mag het? Mag ik vies worden?” maar daarna gaan ze los.

Sensopathisch spel is de meest basale vorm van spel en zie je al bij zeer jonge kinderen. Dit spelen en exploreren vormt een voorwaarde voor en voorbereiding op de latere ontwikkeling en het leren, mits de kinderen vrij hun gang kunnen gaan. Geen opdrachten en resultaten, het gaat om het voelen en ervaren van het materiaal. Het geeft de kinderen tegenstrijdige gevoelens: modder is vies, maar het voelt lekker.

Op jonge leeftijd (0-8 jaar) moeten kinderen genoeg kansen krijgen om op deze manier te spelen en te ontdekken. Dit kan met water en zand, maar in dezelfde categorie vallen (vinger)verf en klei.

Het zonder opdracht onbevangen kunnen experimenteren verdwijnt in het onderwijs steeds meer naar de achtergrond. Dat is jammer. Hiermee ontnemen we kinderen een basisontwikkeling die broodnodig is om zelfstandig, creatief denkende mensen te worden. Hun welbevinden en zelfvertrouwen groeit omdat je de natuurlijke behoeften van kinderen serieus neemt.

Pedagogisch medewerkers en leerkrachten die mee gaan doen aan de ModderDag kunnen aan de gezichten van de modderende kinderen zien dat ze zijn ingegaan op hun basisbehoeften.

Blubsie

Volwassenen doen vaak veel moeite om kinderen bij al dat moois weg te houden. „Pas op, niet in de plassen!” „Je hebt je mooie jurk aan, niet in de modder!” Maak op de ModderDag een Modder-Buiten-Keuken en laat de kinderen vrij. Of geef ze stokken om lekker in de blubsie te roeren. Of maak een modderglijbaan voor deze gelegenheid. Doe een wedstrijd wie de hoogste moddertoren maakt.

Begonnen in Nepal, is Mud Day inmiddels uitgegroeid tot een happening in diverse landen, waaronder Nieuw-Zeeland, India, Schotland en de Verenigde Staten. Dit jaar doet Nederland voor het eerst mee. Gunt u uw kinderen ook een fijne dag waarop ze lekker kunnen aanmodderen?

De auteur werkte als leerkracht op een basisschool en heeft zich verdiept in de ontwikkeling van kleuters en hun spelbehoeften. Zij verzorgt workshops over ”rijk buitenspelen”.

www.modderdag.nl