Hoogleraren protesteren tegen boring schaliegas
AMSTERDAM. Een groep van 55 hoogleraren op het gebied van milieu en duurzaamheid spreekt zich scherp uit tegen de winning van schaliegas in Nederland. Ze presenteerden zaterdag een manifest in Trouw.
Daarin schreven ze dat de hoeveelheid schaliegas in Nederland relatief klein is. De verwachte hoeveelheid levert vijf tot vijftien jaar extra gas op, voor die periode een paar duizend banen en in totaal zo’n 20 tot 30 miljard euro. De ecologische schade kan echter oplopen tot een veelvoud van dit bedrag, vrezen de hoogleraren.
Een van hun bezwaren gaat over het zogeheten fraccen, het openbreken van de ondergrond om het opgesloten gas vrij te maken. Daarvoor is een mengsel van water en chemische stoffen nodig die in sommige gevallen giftig en kankerverwekkend kunnen zijn. Bovendien kunnen met het oppompen van de fracvloeistof zware metalen en radioactieve elementen uit de diepe ondergrond mee omhoogkomen. De fracvloeistof met de daarin opgeloste stoffen kan theoretisch in het grond- en oppervlaktewater terechtkomen.
De ondertekenaars van het manifest laten zich op dit punt kennelijk leiden door de problemen die de winning van schaliegas in de VS met zich meebracht, onder meer door de niet-adequate regelgeving.
Door de strenge Nederlandse wetgeving, de zorgvuldige aanleg van een boorput en de nauwkeurige monitoring van het fracproces is het volgens gasexploratie-expert René Peters van TNO vrijwel uitgesloten dat grondwater in Nederland vervuild zal raken door de winning van schaliegas. Peters legde onlangs op de bijeenkomst van de Koninklijke Academie van Wetenschappen in Amsterdam uit dat ook nu al 200 keer is gefract in de Nederlandse ondergrond. In geen van die gevallen is het grondwater vervuild geraakt.
Daarnaast voorzien de hoogleraren tijdens de winning horizonvervuiling, luchtverontreiniging, geluidsoverlast en een verhoogde kans op aardbevingen. Ze baseren zich kennelijk op twee kleine bevingen bij Blackpool in Engeland. Deze ontstonden doordat in actieve breuken in de aardkorst werd gefract. De kans daarop is in Nederland volgens Peters echter bijzonder klein, omdat fraccen in de buurt van seismische breuken is verboden.
Het manifest is een initiatief van Jan Rotmans, hoogleraar duurzame transities aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ook de andere hoogleraren zijn geen expert op het gebied van fossiele brandstoffen, gaswinning of geologie.
Minister Kamp van Economische Zaken ontvangt rond 1 juli een onderzoek naar de effecten van boringen naar schaliegas. Hij neemt dan nog voor het einde van het zomerreces een besluit over proefboringen in de Noordoostpolder, bij Boxtel en bij Haaren.