De eerste hoofdstukken van het boek Genesis laten zien dat werken én rusten een zegen zijn. God maakte de hemel en de aarde, en het resultaat van Zijn werk was „zeer goed” (Genesis 1:31). Opvallend is dat God rustte van Zijn werk (Genesis 2:2), terwijl Hij dat natuurlijk helemaal niet nodig had. Hij hoefde niet op krachten te komen.

In de westerse cultuur staat arbeid hoog aangeschreven. Maar er mag ook ruimte zijn voor rust, voor het genieten van de eenvoudige en gewone dingen van het leven, ook als die op zichzelf niet nuttig zijn.

Het is verassend te lezen wat Johannes Calvijn daarover zegt. Veel mensen denken bij de reformator uit Genève meteen aan een calvinistisch arbeidsethos, aan hard werken. En dat deed hij ook, niet zelden twintig uur per dag. Maar Calvijn waarschuwt er ook voor dingen niet alleen op hun nut te beoordelen. Zo heeft God het voedsel geschapen om mensen te voorzien in hun levensbehoeften, maar ook voor hun „vermaak en plezier” (”Institutie”, boek 3, hoofdstuk 10.2-3). En bij de kleding had God niet alleen de noodzaak, maar ook de „sierlijkheid en de eerbaarheid” ervan op het oog.

En kijk eens naar de bloemen, gaat Calvijn verder. „Heeft de Heere dan niet zo veel schoonheid aan bloemen gegeven dat die als vanzelf onze ogen binnendringt, en zo’n zoete geur dat die onze neus binnenstroomt, en zou het dan soms niet geoorloofd zijn dat de ogen door hun schoonheid getroffen worden en de neus door een hun aangename geur?”

Let ook eens op goud en zilver, ivoor en marmer. God heeft daaraan een schoonheid verleend die ze kostbaarder maakt dan andere metalen of gesteenten. „Kortom, heeft Hij er niet voor gezorgd dat vele dingen aantrekkelijk voor ons zijn, ook afgezien van het gebruik dat we er noodzakelijk van maken?” De mens is geen „blok hout” zonder zintuigen. Alleen een „onmenselijke filosofie” weerhoudt christenen ervan om van Gods goede gaven te genieten.

De slogan ”Geniet, maar drink met mate” had best van Calvijn kunnen zijn. Even verderop in de ”Institutie” schrijft hij dat de vrijheid om te genieten niet mag leiden tot onmatigheid. „Want alles is voor ons geschapen met de bedoeling dat wij de Schepper leren kennen en Hem dank betuigen voor Zijn milde goedheid jegens ons. Waar blijft de dankzegging, als je zo zwelgt in maaltijden en wijn dat je te suf wordt of jezelf onbekwaam maakt om de plichten van de vroomheid en je beroep te volbrengen?”

Dat kan nooit de bedoeling van vakantie zijn.