„Onder Nederland ligt 3 miljard aan winbare vaten olie opgeslagen in schalielagen”, aldus Stephan Luthi. De hoogleraar productiegeologie van TU Delft sprak gisteravond op een symposium over schaliegas in het gebouw van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW).

Op zijn powerpointslide wees hij het gebied aan: grofweg van Den Haag tot Eindhoven. „Ik was daarvan echt onder de indruk.” Met 3 miljard vaten kan Nederland tien jaar in zijn eigen behoefte aan aardolie voorzien.

Schalieolie staat in Nederland nog niet zo in de belangstelling, maar schaliegas des te meer. Rien Herber, hoogleraar geo-energie aan Rijksuniversiteit Groningen, legde gisteravond uit hoe dat komt.

Uit de productiecijfers blijkt dat de hoeveelheid aardgas uit de bel in Slochteren gaat afnemen. Vanaf 2040 kunnen de gasreserves daar uitgeput zijn. De kleine gasvelden zijn al over vijftien jaar grotendeels leeg. „Elk jaar produceert Nederland 75 miljard kubieke meter aardgas. We consumeren samen 41,5 miljard kubieke meter; de rest is export die de staatskas spekt met miljarden euro’s.” En daar dreigt binnen afzienbare tijd een einde aan te komen.

Aangemoedigd door succesverhalen uit de VS besloot onderzoeksbureau EBN in Nederland op zoek te gaan naar schaliegas, aardgas dat opgesloten zit in niet-doorlatende lagen versteende klei. Herber: „EBN kwam in 2009 met een persbericht waarin het stelde dat er 500.000 miljard kubieke meter aardgas in schalielagen opgeslagen zou zijn onder Nederland. Dat was immens veel in vergelijking met de 3000 miljard kubieke meter in het Slochterenveld.” Euforisch stelde EBN dat ”we” voorlopig ”ons” potje nog wel kunnen koken.

Het bleek echter een gigantische overschatting van wat er werkelijk in de grond zit. Herber en zijn collega De Jager schatten de winbare hoeveelheid momenteel op minimaal 10 en maximaal 30 miljard kubieke meter, nog geen honderdste van de gasbel van Slochteren.

In de VS zijn de gasprijzen dramatisch gekelderd door het enorme aanbod van schaliegas. „Het gas wordt tegenwoordig onder de kostprijs verkocht”, aldus Stephan Luthi. „Maar omdat die 10.000 putten er eenmaal zijn, wordt er nog steeds gas uit geproduceerd.” De productie in de VS is momenteel 225 miljard kubieke meter per jaar.

Dat in Europa de gasprijzen wel hoog blijven, komt doordat de gasprijs regionaal wordt bepaald, in tegenstelling tot de olieprijs waarvoor wereldwijd hetzelfde bedrag per vat wordt gerekend.

Economisch interessanter voor de VS is daarom schalieolie, waar Amerikaanse bedrijven momenteel flink op verdienen, aldus Luthi. „De verwachting is dat schalieolie de VS vanaf 2020 onafhankelijk maken van de import van olie uit het Midden-Oosten.”