Paus: Katholieken en protestanten komen dichter bij elkaar
BAARN. De nieuwe paus zal vermoedelijk minder prominent met traditionele roomse opvattingen naar buiten treden dan zijn voorganger Ratzinger. Een vertaalde biografie van paus Franciscus, toen nog kardinaal Bergoglio, portretteert hem als iemand die uit is op een sociaal bewuste en naar buiten gerichte kerk.
Vandaag vindt de presentatie plaats van het boek ”Paus Franciscus. Leven en denken van Jorge Bergoglio” (uitg. Adveniat, Baarn), geschreven door Sergio Rubin en Francesca Ambrogetti. Dit boek, dat in 2010 door de Argentijnse uitgever Javier Vergara werd gepubliceerd, is de weerslag van een reeks gesprekken tussen de twee journalisten en Bergoglio, toen hij al tot kardinaal was verheven door paus Johannes Paulus II.
Bergoglio vertelt over zijn roeping tot priester. Hij is in het seminarie van het aartsbisdom Buenos Aires geweest, maar ten slotte ingetreden bij de Sociëteit van Jezus „vanwege het imago van vooruitgeschoven troepenmacht van de kerk, met de daarbij horende gehoorzaamheid en discipline, om het in militaire termen te zeggen.” Ook speelde mee dat de orde georiënteerd was op het missiewerk. Hij wilde missionaris in Japan worden, maar kreeg geen toestemming vanwege een ernstig gezondheidsprobleem dat hij sinds zijn jeugd heeft. De paus lijdt aan een longziekte.
De schrijvers portretteren Bergoglio als een herder met „eerbied voor de orthodoxe leer en de kerkelijke discipline”, en met een moderne en „tegelijk intense spirituele” opvatting over wat de kerk moet zijn en hoe het Evangelie geleefd moet worden ten aanzien van de huidige maatschappelijke uitdagingen.
Bergoglio zegt met volle overtuiging het besluit van Benedictus XVI over het handhaven van het celibaat, te steunen. Het celibaat is niet verantwoordelijk voor het seksueel misbruik van minderjarigen. „Als een priester pedofiel is, had hij de perversie al voordat hij gewijd werd. Het celibaat geneest deze pathologie niet. Men heeft die of men heeft die niet. Daarom moeten kandidaten voor het priesterschap zeer zorgvuldig worden geselecteerd.”
De verschrikkingen van de militaire dictatuur blijven volgens de huidige paus het geweten van de Argentijnen kwellen en drukken zwaar op de daders, van wie velen nog altijd niet gestraft zijn. Bergoglio stelt dat de kerk zich slechts beetje bij beetje realiseerde wat er aan het gebeuren was. Velen, ook de meeste politieke partijen, keurden de staatsgreep van 1976 goed. De bisschoppen publiceerden echter al spoedig de pastorale brief van 15 mei 1976, waarin zij hun bezorgdheid uitten. In een andere brief (april 1977) wezen zij op de martelingen. Zelf heeft Bergoglio gedurende de dictatuur mensen verborgen die werden vervolgd. „Ik herinner me het precieze aantal niet meer, maar het waren er meerdere.”
De huidige paus juicht van harte de stappen toe die al gezet zijn en nog steeds worden gezet in de oecumenische beweging. „Als katholieken en protestanten komen we dichter bij elkaar en kunnen we leven met de verschillen.” Intussen blijft de paus „de stadhouder van Christus op aarde”, zo stelt kardinaal Eijk in een nawoord veelzeggend. „Daarom zochten de kardinalen allereerst een kandidaat die de leer van de Kerk betreffende Christus en zijn Evangelie goed onder woorden kan brengen en kan communiceren. Paus Franciscus doet dat enerzijds in grote trouw aan de leer van de Kerk, anderzijds legt hij daarbij eigen accenten.”
Daarmee typeert Eijk de huidige kerkleider treffend: een trouwe zoon van Rome, zij het met eigen accenten.