Commentaar: Schuldvraag verdringt meeleven bij drama broertjes Zeist te snel
Twee weken geleden begonnen de zoektochten naar de broertjes Ruben en Julian uit Zeist, nadat het lichaam van hun vader aangetroffen was in het Doornse Gat. Tot het laatst spraken mensen elkaar moed in: als er nu zo massaal gezocht is en nog steeds niets gevonden, zijn ze mogelijk toch nog ergens ondergedoken. Maar het was tegen beter weten in.
Zondag kwam er een eind aan de onzekerheid. De jongens zijn niet meer in leven. Alles wijst er nu op dat gebeurd is waar moeder voor vreesde, namelijk dat vader de kinderen van het leven heeft beroofd. Juist die kant aan dit drama zal het onpeilbare verdriet van de familie nog vergroten.
De achterblijvenden kunnen mogelijk troost putten uit de massale aandacht in de achterliggende weken. Het doet mensen goed als ze weten dat er zo veel meeleven is, dat honderden vrijwilligers spontaan hun tijd opofferen om mee te zoeken en dat tienduizenden de digitale condoleanceregisters tekenen.
Die grote betrokkenheid van zo veel onbekenden maakt dit familiedrama anders dan eerdere. De voortdurende onzekerheid leidde ertoe dat dit het gesprek van de dag werd. Sociale media speelden daar een grote rol bij. Bovendien stelde de politie zich open op. Dat is opvallend, omdat in vorige jaren na zulke drama’s steeds werd benadrukt om terughoudend te zijn in de berichtgeving over dit soort zaken. Ook met de gedachte dat mensen in psychische nood niet op ideeën gebracht moesten worden.
Aan deze openheid en alle media-aandacht zit duidelijk ook een schaduwkant. Zo gebruiken nogal wat mensen dit familiedrama als aanleiding om hun eigen verdriet de wereld in te brengen. Op zich is het in de psychologie geen onbekend fenomeen dat mensen het leed van anderen ‘gebruiken’ om lucht te geven aan het eigen verdriet. Dat is ook helemaal niet erg omdat meeleven altijd een persoonlijke verpakking heeft. Maar het mag nooit ten koste gaan van degenen om wie het in dit specifieke geval gaat.
Stuitender is het dat we in dit land blijkbaar niet meer stil kunnen staan bij dit soort aangrijpende gebeurtenissen zonder direct een schuldige aan te willen wijzen. Voor veel mensen is inmiddels al volledig duidelijk wie er aan dit drama de meeste schuld heeft, namelijk de jeugdzorg. Voor je het goed en wel beseft, verandert de toon op de sociale media van medelijden in beschuldiging. Er moet een schuldige zijn. Blijkbaar kunnen we het niet verdragen dat we als maatschappij deze gruwelijke zaken niet voorkomen kunnen.
Wie doet zoiets? Waar ligt de oorzaak van dit drama? Wat was de oorzaak van de echtscheiding en hoe was de verhouding tussen de gescheiden ouders? En wat hebben de kinderen hiervan meegekregen? Het krioelt van de vraagtekens. En laten we ervoor waken om die vraagtekens op een goedkope manier recht te trekken tot uitroeptekens.
Veel beter dan het uitdelen van beschuldigingen op Twitter en Facebook is het om voor de moeder en de familie te bidden. En laten we daarbij ook de politiemensen, die in die witte tent hun gruwelijke werk moesten doen, niet vergeten.