Ombudsman veroordeelt preventief fouilleren Geldermalsen en OM
GELDERMALSEN. Nationale ombudsman Brenninkmeijer uit forse kritiek op de politie Oost-Nederland en de burgemeesters van Geldermalsen en Maasdriel na acties van preventief fouilleren, onder meer langs de A2 bij Geldermalsen.
Brenninkmeijer publiceerde woensdag een eigen onderzoek naar de fouilleeracties van oktober vorig jaar langs de A2, en in november op een camping in Kerkdriel.
Volgens de ombudsman hebben de gemeente Geldermalsen en het openbaar ministerie geen oog gehad voor de rechten van de burger. In beide gevallen was er geen sprake van een veiligheidsrisico waarbij preventief fouilleren zou kunnen worden ingezet.
Brenninkmeijer: „Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat uit opportunisme is geprobeerd het preventief fouilleren aan het reeds beschikbare arsenaal opsporings- en controlemogelijkheden toe te voegen.”
De ombudsman stelde het onderzoek op eigen initiatief in na de grootschalige preventief fouilleeracties, die plaatsvonden in de nacht van 25 op 26 oktober 2012 op twee locaties langs de A2 bij Geldermalsen.
De actie langs de A2 werd gerechtvaardigd door verwijzing naar een groot aantal inbraken dat in de dorpen langs de rijksweg werd gepleegd. De actie in Kerkdriel had als doel de politiemensen te beschermen tijdens hun zoekactie op de camping.
„Beide zijn geen reden waarvoor preventief fouilleren is toegestaan, want preventief fouilleren is gericht op openbare orde en niet op het opsporen van strafbare feiten”, vindt de ombudsman.
Gelet op wat er in het voortraject van beide acties is gebeurd, heeft Brenninkmeijer de indruk dat de burgemeester en de officier van justitie marionetten van de politie Oost-Nederland –voorheen politiekorps Gelderland-Zuid– zijn geweest. Brenninkmeijer: „Ik ben bezorgd over het gemak waarmee de bestuurders en de officieren van justitie in beide gevallen aan de waarborgen voor de burger voorbij zijn gegaan.”
De burgemeesters De Vries (Geldermalsen) en Prick (Maasdriel) wijzen deze beschuldiging met kracht van de hand. „Afgezien van de feitelijke onjuistheid van deze bewering is de gekozen terminologie de Nationale ombudsman onwaardig.” Ook politie en OM nemen nadrukkelijk afstand van de conclusies. „In het volste besef van ieders bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn na een zorgvuldige afweging door politie, justitie en burgemeesters deze noodzakelijk geachte besluiten genomen.”
De Nationale ombudsman adviseert om het preventief fouilleren voortaan niet meer in combinatie met andere controleacties in te zetten, om mogelijk misbruik in de toekomst te voorkomen.