Overal waar mensen zijn, zou de kerk moeten overwegen om iets van het Evangelie door te geven, op welke manier dan ook. Tenzij de middelen op zichzelf ongeoorloofd zijn. Welke kansen bieden de sociale media? Waarom zouden ambtsdragers eraan meedoen?

1. Het is aardig. Dat klinkt natuurlijk niet zo goed. Dingen doen enkel omdat het aardig is – dat klinkt wel heel oppervlakkig en misschien wel ongeestelijk. Nu gaat het er ook niet om dat we enkel aan sociale media doen omdat het aardig is, het brengt ons ook in contact met anderen. Elk contact, ook het minste, met een jongere die we anders niet bereiken, is waardevol. Probeer het eens. Als het je na een paar weken nog niet ligt, is het kennelijk niets voor je, en gaat het ook niet werken. Maar het is een poging waard.

2. Sociale media verschaffen informatie van gemeenteleden: waar houden ze zich mee bezig, wat speelt er in hun leven?

Een bijkomend effect als je zelf gaat twitteren en facebooken, is dat je als ambtsdrager snel dichter bij de mensen komt. Of, preciezer: de persoon van de ambtsdrager gaat minder achter zijn ambt schuil. Het wordt duidelijker voor catechisanten dat ambtsdragers ook mensen van vlees en bloed zijn. Jongeren (en soms ook ouderen) zien de predikant nog steeds als een wat merkwaardig verschijnsel, totaal anders dan andere mensen. Let wel: dit gaat niet over de afbraak van gezag, maar over een andere vorm van gezag. Gezag dat niet alleen met afstand te maken heeft, maar vooral met authenticiteit.

3. Om jongeren te kunnen toerusten in mediagebruik, helpt het als u niet alleen aan de kant staat en wat aanwijzingen geeft, maar als u zelf ook weet wat het is. Toerusten gaat het beste als je ook deelgenoot bent.

Wat betekent dat concreet? Misschien kunt u op de jeugdvereniging eens een paar Facebookprofielen van deelnemende jongeren bespreken. Als jongeren met elkaar in gesprek gaan en je zelf ervaringen kunt delen met het gebruik van sociale media, leer je van elkaar. Je kunt bij elkaar te biecht. Die ander heeft ook weleens spijt gehad van iets wat hij schreef of deed. De banden die zo worden gelegd, zijn geweldig waardevol.

Bedreigingen

Dit is niet enkel een juichend verhaal over de onbegrensde mogelijkheden van sociale media. Er zijn ook bedreigingen.

Er zijn bedreigingen die zo groot zijn dat je ergens helemaal niet aan moet beginnen. Zo groot zijn de bedreigingen van sociale media volgens mij niet. De bedreigingen die hier liggen zijn –als we ze eenmaal onderkennen– beheersbaar, ofwel het zijn bedreigingen die nu eenmaal met ons leven in de 21e eeuw gegeven zijn en waar we dus mee moeten leren omgaan. Ik noem een aantal bedreigingen:

1. Uiteraard is er het ambtsgeheim. Er kunnen via de sociale media geen details over pastorale bezoeken en contacten worden gedeeld. Persoonlijk deel ik niets over pastorale contacten, ik meld het ook niet als ik op pastoraal bezoek ga.

2. Veel jongeren realiseren zich niet dat Google nooit iets vergeet. Als christenen hoeven we, als het goed is, daarvan niet te schrikken. We weten immers dat het veel belangrijker is dat alles eens openbaar wordt. En het heerlijke is dat er bij de Heere vergeving te vinden is. Wat Google nooit doet, doet de levende God wel: Hij vergeeft zo dat Hij de zonden van Zijn kinderen voor eeuwig vergeet.

3. Een derde punt is privacy. Het is goed dat we ons realiseren dat wat we met de wereld delen, voor altijd gedeeld is. Onafhankelijk van welke politieke verschuiving zich in de toekomst mogelijk nog voordoet, welke kwaadwillende van alles over ons wil weten. Alles altijd met de hele wereld delen? Liever niet.

4. Een belangrijke bedreiging waaraan we ons niet kunnen onttrekken is de culturele druk waaronder we leven. Gij zult authentiek zijn is het enig overgebleven gebod voor de mens van onze tijd.

Maar wanneer ben je nu echt authentiek? Veel mensen meten dat af aan populariteit. Hoe populairder, hoe beter. Is het vreemd dat jonge mensen onder deze druk bezwijken? Wat is het belangrijk dat we (opnieuw) leren verstaan wat genade is: dat God zondaren aanvaardt, niet omdat ze zo het liefhebben waard zijn, maar dat Hij ”om niet”, uit genade, aanvaardt.

5. Een laatste bedreiging is tijdsbesteding. Facebook kan tijd vreten. Maar daarin is het niet uniek: er is zo veel dat om tijd en aandacht vraagt. Het gaat om het zoeken van een balans. Daarbij past een opvoedingsstijl die niet alleen grenzen stelt, maar ook echt ruimte biedt.

De auteur is predikant van de christelijke gereformeerde kerk te Genemuiden en universitair docent symboliek en dogmatiek aan de Theologische Universiteit te Apeldoorn. Dit artikel is een bewerking van de lezing die hij vanmiddag hield op een symposium van Mediawijzer.