Teeven biedt oppositie stevig verweer in zaak-Dolmatov
DEN HAAG. Staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie) ontkent dat hij eerdere kritiek op het asielbeleid op een zodanige wijze heeft genegeerd dat drama’s zoals de recente zelfdoding van de Russische asielzoeker Dolmatov niet konden uitblijven.
Noch hij, noch zijn ambtsvoorgangers hebben kritische rapportages van bijvoorbeeld de Nationale Ombudsman veronachtzaamd, stelde hij woensdagavond in een brief aan de Kamer.
In het rapport dat Teeven de Inspectie Veiligheid en Justitie over de zaak liet opstellen, wordt geconstateerd dat medewerkers van de Immigratie-en Naturalisatiedienst (IND) belangrijke wijzigingen in de asielstatus van Dolmatov niet adequaat hebben verwerkt in het elektronisch registratiesysteem van de dienst.
Teeven onderschrijft die conclusie volledig, maar stelt dat voor het inspectieonderzoek naar de zaak-Dolmatov nooit eerder is gebleven dat dit vaker gebeurde. Er zijn volgens hem niet eerder „structurele signalen van niet-naleving” geweest.
Vast staat inmiddels wel dat er naast Dolmatov noch 300 asielzoekers tijdelijk ten onrechte als uitzetbaar geregistreerd hebben gestaan op een moment waarop ze nog rechtmatig in Nederland verbleven, bijvoorbeeld om er nog een bezwaarprocedure liep tegen hun uitzetting. Het is echter niet voorgekomen dat asielzoekers op grond daarvan het land zijn uitgezet, aldus Teeven.
De IND moet van Teeven een informatiepunt openen dat de vreemdelingenpolitie ook ’s avonds en in het weekend moet kunnen benaderen om te checken of cruciale gegevens in het registratiesysteem actueel zijn.
Teeven schrijft verder dat een kritisch rapport van de zorginspectie uit 2009 over het gebrek aan borging van de medische zorg in detentiecentra heeft geleid tot verbetermaatregelen. Zijn voorganger Leers heeft die met de Kamer besproken.
Teeven beaamt dat de Nationale Ombudsman in een vorig jaar verschenen rapport melding maakt van gezondheidsklachten van vreemdelingen in detentiecentra. Wel benadrukt hij dat de ombudsman deze klachten niet verder heeft onderzocht en ook geen aanbevelingen heeft gedaan die Teeven zou moeten opvolgen. Een vervolgonderzoek van de zorginspectie is inmiddels achter de rug. Teeven schrijft dat hij het inspectierapport serieus zal bestuderen.
Teeven is er verder van overtuigd dat de vreemdelingenpolitie uitgeprocedeerde asielzoekers die het land uit moeten alleen insluit als er geen lichtere maatregelen voorhanden zijn. Bovendien wordt elke insluiting aan de rechter voorgelegd.
Al voor het inspectierapport beraadde het departement zich op projecten die uitgeprocedeerde asielzoekers moeten stimuleren vrijwillig het land te verlaten, zodat insluiting niet hoeft.
Teeven moet zich donderdag in de Kamer verantwoorden voor de dood van Dolmatov. De coalitiepartijen VVD en PvdA lijken hem te steunen. De oppositiepartijen SP, CDA, D66, CU, GL (samen 49 zetels) zijn kritisch, maar alleen de SP heeft tot dusver expliciet aangegeven van mening te zijn dat Teeven moet opstappen.