Onder vrouwen is het percentage gebruikers twee keer zo hoog als onder mannen. Vooral mensen tussen de 45 en 64 gebruiken antidepressiva. Dat blijkt uit het GIPsignaal, een publicatie van het Genees- en hulpmiddelen Informatie Project van het College voor Zorgverzekeringen (CVZ).

In totaal kregen in 2001 868.000 mensen (5,5 procent van de bevolking) ten minste één keer een antidepressivum voorgeschreven. Bijna de helft van deze mensen (47 procent) is chronisch gebruiker.

Dat wil zeggen dat zij meer dan 180 standaarddagdoseringen per jaar gebruiken. Artsen schreven in 2001 totaal 193 miljoen van deze standaarddagdoseringen uit. Dat zijn gemiddeld 223 dagdoseringen per gebruiker, in 1996 waren dat er nog 171.

Het gebruik van de oudere middelen, de tricyclische antidepressiva (TCA’s), is vrijwel gelijk gebleven. Vooral het gebruik van als nieuwe antidepressiva bekendstaande middelen, de specifieke serotonine heropname remmers (SSRI’s) als Prozac en Seroxat, is sterk toegenomen. In 2001 werden 137 miljoen standaarddagdoseringen voor SSRI’s voorgeschreven.

De SSRI Seroxat (stofnaam paroxetine) werd in 2001 het meest gebruikt. Maar ook het gebruik van SSRI’s als citalopram (in 1997 op de markt gekomen), sertraline en venlafaxine is flink toegenomen.

Antidepressiva worden ingezet voor de behandeling van depressies, maar ook voor angststoornissen. Kregen mensen met angststoornissen vroeger veelal kalmeringsmiddelen als benzodiazepinen voorgeschreven, tegenwoordig krijgen zij SSRI’s. Dat zou te maken kunnen hebben met de verslavende werking van benzodiazepinen.

Met de stijging van het gebruik zijn ook de kosten fors toegenomen. De nieuwe generatie antidepressiva (SSRI’s) is veel duurder dan de oude TCA’s. Dat scheelt gemiddeld 62 eurocent aan materiaalkosten per dag voor een standaarddosering. In 2001 bedroegen de totale kosten voor antidepressiva 187 miljoen euro, dat is 5 procent van de totale geneesmiddelenkosten in dat jaar. De SSRI’s hebben hierin een aandeel van 122 miljoen euro.