Commissaris Solbes (Economische en Monetaire Zaken) maakte een en ander dinsdagmiddag in Straatsburg bekend na het overleg met zijn collega’s over deze kwestie. Het negatieve saldo op het overheidsbudget van de genoemde lidstaat zal in 2004 volgens de huidige prognose 3,8 procent van het bruto binnenlands product (bbp) bedragen. Daarmee overschrijdt het voor de derde achtereenvolgende maal de bovengrens uit het stabiliteitspact. Die is destijds bepaald op 3 procent.

Toch past Brussel geen strafmaatregel toe. Het gunt de politieke autoriteiten in Parijs een jaar respijt om weer te voldoen aan de norm. Zij dienen niet in 2004, maar in 2005 het deficit te hebben teruggedrongen tot onder het plafond. Solbes verdedigt dit uitstel met een beroep op de verslechterde economische omstandigheden.

Als gevolg van de in vergelijking tot de vooruitzichten in de lente fors ingezakte groei acht hij het „niet haalbaar en niet realistisch” om de benodigde budgettaire inspanning al volledig in de komende twaalf maanden te leveren. De noodzakelijke ombuigingen zouden de expansie verder onder druk zetten en daarmee averechts uitpakken. „We waren streng en we zijn dat nog altijd. Onze aanpak is gegrond op de geest van het pact én op de specifieke economische context die voor Frankrijk geldt”, verklaarde de Spaanse EU-bestuurder in een toelichting.

Het centrumrechtse kabinet van premier Raffarin heeft tot nu toe beloofd het structurele tekort, dat wil zeggen na correctie voor de effecten die voortvloeien uit de schommelingen in de conjunctuur, in 2004 te verkleinen met 0,6 procent. De Commissie staat erop dat dit 1 procent wordt. Die reductie verschaft in haar visie een geloofwaardige basis om in 2005 terug te keren tot onder de 3 procent. Zij spoort aan met name de stijgende lijn van de uitgaven in de sfeer van de gezondheidszorg een halt toe te roepen.

Vertaald in geld nopen de nu verstrekte aanwijzingen tot een additionele bezuinigingsoperatie van zo’n 6 miljard euro. Solbes verlangt dat de Fransen voor 15 december laten weten of zij instemmen met de uitgezette lijnen. Naar zijn zeggen is er de laatste weken uitstekend met hen samengewerkt, maar bestond er niet op alle punten eenstemmigheid. In 2004 en 2005 moet Parijs elke zes maanden rapporteren over de vorderingen bij het saneren van de overheidshuishouding.

De ministers van Financiën van de eurolanden hebben uiteindelijk het laatste woord. Zij zullen naar verwachting begin november vergaderen over de aanbevelingen van de Commissie. Binnen hun gelederen tekent zich al langer een meerderheid af die Frankrijk voorlopig wil ontzien. Zo kan die Europese grootmacht rekenen op de steun van Duitsland en Italië.

Ook onze oosterburen kampen met ernstige begrotingsproblemen. Volgende week kondigen zij waarschijnlijk aan dat bij hen het saldo in 2004 eveneens voor de derde keer boven de 3 procent zal liggen.

Nederland heeft zich steeds opgeworpen als een van de felste voorstanders van een strikte handhaving van de spelregels. Minister Zalm lijkt echter bakzeil te halen met zijn pleidooi. Eerder dreigde hij de Commissie voor het Europees Hof van Justitie te dagen als zij de afspraken uit het stabiliteitspact niet naleeft.