Deens huwelijk
De Deense kroonprins Frederik heeft zich verloofd met de Australische Mary Donaldson. Hij is de tweede telg van het koninklijk huis die met een buitenlandse in de boot stapt. Zijn jongere broer ging hem in 1995 voor. Het paar treedt 14 mei in het huwelijk in de Domkirk in Kopenhagen.
Koningin Margrethe bracht de regering vorige week op een bijeenkomst van de staatsraad op de hoogte van de verloving tussen haar 35-jarige zoon en de 31-jarige uit Tasmanië afkomstige Donaldson. Volgens de Deense grondwet moet zowel de koningin als de regering toestemming geven voor een huwelijk. Premier Anders Fogh Rasmussen zei vorige maand al dat zijn regering met de verbintenis instemt.
Frederik en Mary vertoonden zich na de bekendmaking op een balkon van het paleis Amalienborg in Kopenhagen aan zo’n 20.000 toeschouwers, die met Deense en Australische vlaggetjes zwaaiden. Mary, zichtbaar gelukkig maar ook lichtelijk onthutst door de grote opkomst, legde haar arm om Frederiks middel. De menigte riep herhaaldelijk om een kus, maar Frederik hield het bij een elegante handkus. Koningin Margrethe en prins-gemaal Henrik en de vader van Mary, John Dalgleish Donaldson, en zijn Britse vrouw Susan Moody voegden zich bij hen op het balkon.
Frederik en Mary leerden elkaar kennen tijdens de Olympische Spelen van 2000 in Sydney. Zij houden daarmee een noordelijke traditie in stand, want buurman-koning Carl Gustaf van Zweden deed zijn vrouw, koningin Silvia, ook op tijdens de Olympische Spelen. Het aanstaande paar hield de verhouding wel een jaar geheim. In februari 2002 gaf het paleis toe dat zij met elkaar omgingen, maar pas vorige maand werd bevestigd dat het serieus was.
De populaire Deense kroonprins is majoor in het leger en de luchtmacht en kapitein-luitenant-ter-zee bij de marine. Hij heeft ook een opleiding gevolgd voor Froemandskorpset, het elitekorps van de marine. Hij heeft internationale betrekkingen en bestuurskunde gestudeerd aan de Amerikaanse universiteit Harvard. In 1995 behaalde hij zijn doctoraal politicologie in Denemarken. Hij heeft korte tijd gewerkt bij de Deense VN-missie in New York en de Deense ambassade in Parijs.
Mary verhuisde begin 2002 naar Kopenhagen en begon Deens te leren. Later kwamen daar lessen in de geschiedenis van Denemarken bij. Voordat zij met Frederik kan trouwen, moet zij haar dubbele Australisch-Britse staatsburgerschap opgeven en toetreden tot de Deense evangelisch-lutherse staatskerk. De ouders van Mary emigreerden in 1963 uit Schotland naar Australië. Haar moeder leeft niet meer. Haar vader, hoogleraar wiskunde, en hertrouwde met de Australische schrijfster Susan Moody. Hij doceert op het moment in Oxford. Zelf heeft Mary in Australië in de reclame, de public relations en de makelaardij gewerkt.
Het Deense vorstenhuis is het oudste van Europa. Het kan worden teruggevoerd tot vikingkoning Gorm de Oude, die tot zijn dood in 959 regeerde over Denemarken en wat nu Noorwegen is. In 1849 werd de constitutionele monarchie ingevoerd. Margrethe kwam na de dood van haar vader, Frederik IX, in 1972 op de troon. In 1967 trouwde zij met de Franse diplomaat Henri la Laborde de Monpezat, de huidige prins-gemaal Henrik.
Al in 1995 was Denemarken volledig in de ban van de bruiloft van prins Joachim en Alexandra Manley. Die huwelijksplechtigheid in slot Frederiksborg in Hilleryd werd door de bevolking te baat genomen voor een demonstratie van hechte verbondenheid met niet alleen het jonge paar, maar ook de monarchie. Kroonprins Frederik was toen getuige.
Vorig jaar nog zorgde de Deense prins-gemaal Henrik voor grote opschudding. In een vraaggesprek zei hij zich vernederd te voelen doordat niet langer hij, maar zijn zoon kroonprins Frederik de nummer twee was in het Deense koningshuis. De prins-gemaal heeft zich teruggetrokken op een buitenverblijf in Frankrijk. „Vele jaren lang ben ik de nummer twee geweest. Ik was tevreden met die rol, maar na zo veel jaren in Denemarken wil ik niet plotseling de nummer drie en daarmee een soort vermoeiend aanhangsel worden”, zei Henrik, die verstek liet gaan op het huwelijk van kroonprins Willem-Alexander en prinses Máxima. De huiselijke onenigheid is inmiddels voorbij en de lucht gezuiverd, zodat de koningin en haar man trots het aanstaande bruidspaar op het balkon van Amalienborg konden presenteren.
Agenda
Koningin Beatrix verricht vrijdag 24 oktober in Den Haag de officiële opening van het nieuwe onderkomen van verpleeghuis Nebo. Het gebouw biedt plaats aan zestig somatische en zestig psychogeriatrische bewoners. Bij somatische bewoners staan problemen van lichamelijke aard op de voorgrond, bij psychogeriatrische bewoners staan de begeleiding en de verzorging centraal.