Je vraag je toch af wie dat nu weer bedacht heeft.

’t Is natuurlijk een prachtige slogan en de scholen die zich excellent mogen noemen zijn uiteraard zeer ingenomen met deze onderscheiding. Maar hoelang gaat zo’n woord mee? Vaak is dit soort uitspraken aan erosie onderhevig, en moet er over een aantal jaren weer wat anders worden verzonnen. Verder ben ik eigenlijk wel benieuwd waaruit die excellentie blijkt.

De makkelijkste manier om schoolresultaten te meten is door lijstjes te maken en die te vergelijken. In de Volkskrant –tot voor kort in Trouw– en in Elsevier zie je ieder jaar de resultaten van de scholen op een rijtje. Je leest dan bijvoorbeeld welke school het hoogste aantal geslaagden heeft. En welke school de minste zittenblijvers. Ik word dan altijd nieuwsgierig naar hoe dat komt. Wordt er zo goed lesgegeven dat iedereen slaagt en overgaat? Of krijgen leerlingen die dreigen uit te vallen een studieadvies voor een lager niveau, zodat de scores van de school en een diploma voor de leerling niet in gevaar komen?

Ik vind het lastig, die scores van scholen. Dan heb je lijstjes en opbrengsten. Maar wat zegt dat over het pedagogisch klimaat op een school? Lesgeven houdt toch meer in dan toetsgegevens publiceren en scoren? Het lijkt me trouwens nog een hele toer om een goede sfeer of een goed pedagogisch klimaat te meten. Deze belangrijke componenten op een school zijn niet in lijstjes te vangen.

En wat gaan de scholen doen die nu niet genomineerd zijn? Nog een toets erbij? Misschien nog eens extra oefenen op de Cito-toets? Niet dat de leerlingen daar slimmer van worden, maar volgens onderzoek is het een goed middel om de score te verhogen.

Ouders krijgen er weer een keuzemogelijkheid bij. Maar dan moet je wel in de juiste provincie wonen. Want in Zeeland is excellent onderwijs alleen mogelijk vanaf het voortgezet onderwijs en in Drenthe is al helemaal geen excellente school te vinden.

Nu werk jij op een gewone school waar gedegen onderwijs wordt gegeven. Je bent niet excellent. De leerlingen weten dat en misschien nog belangrijker, je weet het zelf ook. Maar je hebt plezier in lesgeven. Je hebt oog voor je leerlingen. Meer of minder begaafd. Je probeert bij de kinderen het beste naar boven te halen. Je lacht met ze en huilt met ze. Kortom, je houdt van ze. Maar ja, houden van is niet te meten. Toetsscores wel.