In Zoetermeer, Amsterdam, Utrecht en Groningen zijn de voorbereidingen in volle gang voor zo’n voorverkiezing, ook wel ‘primary’ genoemd, in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2014. „Een heel mooi idee. Mensen worden zo bij de politiek betrokken”, aldus Spekman, die eerder al aangaf dat hij het belangrijk vindt dat leden uit meerdere kandidaten kunnen kiezen en dat ook niet-leden hun stem kunnen laten horen.

Het idee is dat de zo gekozen lijsttrekker meer bekendheid en steun heeft in de gemeenschap. „Het kan de politiek verbeteren”, aldus Margot Kraneveldt, oud-Kamerlid en nu actief in Zoetermeer, waar de voorbereidingen het verst zijn en de ledenvergadering inmiddels heeft ingestemd met deze aanpak. Binnenkort gaan de vier gemeenten om tafel, aldus Kraneveldt.

Het partijbestuur moet de plannen formeel nog wel goedkeuren, maar Kraneveldt voorziet geen probleem. „Dit idee is ingegeven om het ook landelijk te gaan doen. Wij durven het aan. We zoeken altijd manieren om het anders te proberen. Dit is de 21e eeuw: wij zijn een open partij waar iedereen bij betrokken kan zijn. Ja, het kan mislukken, maar dan weten we dat we het landelijk nog niet moeten doen.”

Om te voorkomen dat slechtwillenden hun stempel drukken op deze lijstrekkersverkiezing, heeft Zoetermeer enkele voorzorgsmaatregelen getroffen. Zo wordt van niet-leden die willen meepraten een symbolische bijdrage (1 of 2 euro) gevraagd. Ook moeten ze hun handtekening zetten onder een verklaring dat ze een progressieve politiek en het gedachtengoed van de PvdA steunen.

Volgens voorzitter Martijn Kool (Amsterdam) zorgt de actie voor ‘ontzettend veel positieve energie’ binnen de partij. De PvdA-fractie heeft volgens hem goed gekeken naar Frankrijk en Italië, waar sociaaldemocraten al eerder dergelijke brede voorverkiezingen hielden.