„Geef Chinese studenten een warm onthaal”
„De kerkelijke situatie in China is gecompliceerd en vaak verwarrend. Het is nooit zwart of wit. Maar voor iedereen met een gelovige visie is het volkomen duidelijk: God werkt machtig in Chinese kerken. Dat geldt zowel voor de officiële Drie-Zelfkerken als de illegale huiskerken.”
De bekende China-expert dr. Tony Lambert sprak zaterdag op een studiedag, belegd door de Overzeese Zendings Gemeenschap en Open Doors. Dr. Lambert, die vele jaren voor de Engelse ambassade in Peking werkte, schreef verschillende boeken over China. Nu werkt hij voor Oversea Missionary Fellowship (voorheen China Inland Zending).
Voor de tachtig aanwezigen schetste dr. Lambert hoe China van een achtergebleven land is uitgegroeid tot een economische supermacht. Officieel bestaat de marxistische ideologie nog, maar de cultus van Mao is verdwenen en het communisme wordt belachelijk bevonden. Er is een geestelijk gat ontstaan en religieuze bewegingen bloeien. Dat baart de atheïstische overheid zorgen.
Dr. Lambert noemde de openheid voor het Evangelie een unieke gelegenheid voor zending. „Waarom is er in China wel een opwekking en niet in Taiwan en HongKong, waar altijd zo veel vrijheid was? Behalve in het soevereine werk van God ligt een belangrijke oorzaak in de Culturele Revolutie. De lidtekenen die Mao’s vernietigingspoging hebben achtergelaten, zijn nog altijd zeer diep.”
Lambert toonde met officiële statistieken aan hoe zelfs het maoïstische communisme bijdroeg aan de stormachtige groei van de kerken. De statistieken geven globaal hetzelfde beeld: tijdens de Culturele Revolutie een dieptepunt, maar na 1988 begint de kerk te groeien. Momenteel blijkt uit officiële cijfers dat de kerk dertig keer zo groot is als bij de komst van het communisme. Op grond hiervan zei dr. Lambert: „Wie naar groei in de kerken verlangt, zou moeten wensen om onder communistische overheersing terecht te komen, want dan wordt de kerk dertig keer zo groot.”
In westerse landen worden veel kerkgebouwen gesloopt of anders gebruikt, maar in het straatbeeld van China verschijnen steeds meer kerken. Er zijn momenteel 50.000 protestantse kerkgebouwen. En omdat de huiskerken niet geregistreerd zijn, moet het werkelijke aantal vele malen groter zijn.
Na Mao’s dood gaf de Chinese overheid enige vrijheid aan kerken. Hun veronderstelling dat alleen de oudere generatie naar de kerk zou gaan, bleek een misvatting. Juist jonge mensen, hoog opgeleid en met goede maatschappelijke posities, bevolken in China de kerken. Als voorbeeld noemde dr. Lambert de zuidelijke stad Wentsjou. Deze stad was vanwege de vele christenen door de communisten tot „atheïstisch gebied” verklaard. Een intensieve campagne met atheïstische indoctrinatie volgde. Toen dr. Lambert Wentsjou onlangs bezocht, vertelde een glimlachende voorganger hem dat de stad nu „het Jeruzalem van China” genoemd wordt, vanwege de vele christenen die er zijn. In Wentsjou behoort 10 procent van de 7 miljoen inwoners tot een geregistreerde protestantse kerk.
In het middaggedeelte focuste dr. Lambert meer op de ondergrondse huiskerken. Deze huisgemeenten zijn verspreid over heel China. In de steden zijn gemeenten klein, door de controle van de politie. Hoewel de huiskerken niet zijn geregistreerd, zijn ze wel georganiseerd. Dr. Lambert weet dat er zeker vijf of zes grote landelijke netwerken zijn. De gemeenten zijn zeer actief. In veel gevallen staat de overheid deze gemeenten oogluikend toe, als men niet al te opzichtig te werk gaat.
Volgens dr. Lambert verschilt de situatie per provincie. In het zuiden en in de kustprovincies is relatief meer godsdienstvrijheid. Grotere bijeenkomsten worden soms door de politie verstoord. Gewone leden komen er met een boete vanaf, voorgangers moeten naar een werkkamp met verplichte ’heropvoeding’.
De spreker waarschuwde voor verkeerde beeldvorming, „omdat ook de huisgemeenten niet altijd even geestelijk zijn. Door gebrekkig bijbels onderricht kunnen huiskerken snel tot sekten verworden. Ook sektarische stromingen als ”Oostelijke Verlichting” gebruiken geraffineerde tactieken om te infiltreren en te indoctrineren. Anderzijds zijn voorgangers vaak autoritair en dominant, zodat elke afwijkende mening als ketters wordt bestempeld en excommunicatie volgt.”
Dr. Lambert eindigde met een oproep tot evangelieverkondiging in China. „Het is verbazingwekkend hoe iedereen gebruikt kan worden. Als toerist, als leraar talen, werkend in de gezondheidszorg. Niet iedereen moet naar China. Veel studenten, de toekomstige leiders van China, komen in het Westen studeren. Als deze studenten hier een warm onthaal in de christelijke kerken krijgen, kunnen ze terug in China het christendom verspreiden.”
