De behandeling van deze mensen leverde het Erasmus Medisch Centrum, het AMC en het VU Medisch Centrum vorig jaar samen een extra kostenpost op van 1,7 miljoen euro, zo bleek uit een steekproef van het tv-programma Knevel op Zaterdag.

Het Rotterdamse Erasmus Ziekenhuis kreeg de grootste stijging te verwerken. Daar liep het aantal onverzekerde patiënten in drie jaar tijd op van 108 naar 623. Bij het AMC steeg het aantal onverzekerden in vier jaar tijd van 234 naar 477 per jaar en bij het VU-ziekenhuis van 196 naar 275. De verpleegkosten stegen hiermee van 700.000 euro naar 1, 7 miljoen euro. Maar liefst 700.000 euro kwam hierbij voor rekening van de Intensive Care.

Professor Girbes, hoofd Intensive Care van het VU Medisch Centrum, meldt dat op zijn afdeling met 26 bedden continue 1 à 2 onverzekerde patiënten liggen. Het directe gevolg hiervan is dat veel hartpatiënten op de wachtlijst later geopereerd worden, zegt Girbes in het programma. Het gaat meestal om illegalen, zwervers, gestrande toeristen of mensen die vanwege hun levensovertuiging of uit kostenoogpunt geen verzekering hebben afgesloten.

Bijkomend probleem is dat ziekenhuizen en zorginstellingen moeilijk van deze patiënten afkomen. Er is een verharding opgetreden bij de verpleegzorg en de thuiszorg, constateerde directeur Timmer van het Amsterdamse Sint Lucas Andreas ziekenhuis. Deze instellingen weigeren vaak onverzekerde patiënten over te nemen, waardoor de doorstroom in de ziekenhuizen stokt. „We hebben hier een patiënte die al vijf maanden geleden naar het verpleeghuis kon. Maar niemand wil haar opnemen omdat ze onverzekerd is.”

Het is nog niet duidelijk of het hier om een landelijke trend gaat. „Daar hebben we nog geen onderzoek naar gedaan”, aldus een woordvoerster van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen. De organisatie pleit samen met de zorgverzekeraars al wel voor de instelling van een koppelingsfonds, waaruit de extra kosten van de behandeling betaald kunnen worden.

Ziekenhuisopnamen van onverzekerde patiënten worden op dit moment nog vergoed door de gezamenlijke zorgverzekeraars. Zorgverzekeraars met veel klanten in de Randstad zijn door de stijgende kosten in toenemende mate de klos. De kosten voor de opname van onverzekerden worden namelijk door alle verzekeraars gezamenlijk betaald, op basis van het aantal verzekerden per maatschappij. Directeur Hendriks van zorgverzekeraar AGIS kondigde zaterdag aan dat de zorgpremies volgend jaar met 10 procent stijgen. Dat zal naar verwachting resulteren in een nog groter aantal mensen dat zich niet verzekert.