Bersani is al decennialang politiek en maatschappelijk actief, eerst in de Partito Comunista Italiano (PCI), destijds de grootste communistische partij van West-Europa, en later in de opvolgers PDS en DS, inmiddels PD (Partito Democratico) geworden.

Bersani werd in 1951 geboren in Piacenza. Hij spreekt nog steeds met het accent van de regio Emilia, dat zijn rivaal Silvio Berlusconi eens naäapte tijdens de verkiezingscampagne. Bersani is van eenvoudige komaf: zijn vader was automonteur en benzinepomphouder. De kleine Pier Luigi toonde al jong maatschappelijk engagement: in 1966 was hij, als 15-jarige, een van de „engelen van de modder”, duizenden jongeren uit de hele wereld die na de overstroming in Florence hielpen kunstschatten te redden en te reinigen.

Na het gymnasium studeerde Bersani filosofie in Bologna. Zijn afstudeerscriptie ging over paus Gregorius I, bijgenaamd de Grote, een van de kerkvaders. Na een korte periode als leraar wijdde hij zich helemaal aan de PCI en de politiek. Via de gemeenteraad van Bettola kwam hij in het regioparlement van Emilia-Romagna terecht. In 1993 schopte hij het tot president van de regio.

In 1996 haalde premier Romano Prodi hem als minister van Industrie in de landelijke regering. Later zou hij ook de portefeuille Verkeer beheren. Toen met premier Berlusconi centrumrechts aan de macht terugkeerde, werd Bersani Kamerlid.

Na de overwinning van centrumlinks in 2006 werd Bersani opnieuw enige tijd minister. Hij was een van de geestelijke vaders van de Democratische Partij (PD), die ontstond door het samengaan van de PCI met progressieve splinters van de voormalige Democrazia Cristiana.

Bersani heeft weinig charisma en een nogal kleurloos imago. Hij voerde campagne onder de slogan „Het rechtvaardige Italië”.