Zijn wens is met de verschijning van het herdenkingsboek van de christelijke gereformeerde kerk van Dordrecht-Centrum ”Het huis in de branding” royaal vervuld.

De christelijke gereformeerde kerk van Dordrecht-Centrum heeft een lange en bewogen geschiedenis die teruggaat tot 1837, toen aan de Prinsenstraat een christelijke afgescheiden gemeente ontstond. Wat daarop volgde, kan worden beschouwd als een vrijwel compleet overzicht van de kerkgeschiedenis van de gereformeerde gezindte op plaatselijk niveau. Het boek behandelt de vorming van een kruisgemeente in 1852, de perikelen rond kruisdominee Flesch, de ontwikkelingen binnen de afgescheiden gemeente, de vereniging tussen afgescheidenen en kruisgezinden in 1869, de Doleantiebeweging van 1886/1887, de vereniging van 1892, en de uittreding van de Gereformeerde Kerk B alsmede de terugkeer in 1896 naar de voortgezette Christelijke Gereformeerde Kerk. In de recentere geschiedenis had de vorming van de gereformeerde gemeente plaats, de overkomst van ds. M. Overduin in 1942 uit de plaatselijke oud gereformeerde gemeente, de spanningen tussen de verschillende richtingen binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken met als gevolg in 1963 de vorming van de christelijke gereformeerde kerk Dordrecht-Zuid aan de ene kant en in 1977 de uittreding van ds. M. Pronk met een gedeelte van de gemeente aan de andere kant.

Hoezeer echter al deze ontwikkelingen het gemeentelijk leven soms fel beroerden, toch bleef de gemeente in al de jaren van haar bestaan wat zij was: een Bijbelgetrouwe kerk met een Schriftuurlijk-bevindelijke prediking. De oude palen werden niet verzet. Binnen het verband van de Christelijke Gereformeerde Kerken neemt ze met een aantal verwante gemeenten een enigszins geïsoleerde positie in.

De opzet van de beschrijving van de geschiedenis is chronologisch; per periode wordt aan de verschillende facetten van het gemeentelijk leven aandacht geschonken. Deze perioden lopen veelal parallel met de ambtsperioden van de predikanten die de gemeente hebben gediend. Uitvoerig wordt dan ook aan de persoon, prediking en het dienstwerk van de voorgangers aandacht besteed. Onder hen zijn bekende predikanten als D. J. van Brummen en L. H. van der Meiden en in latere jaren C. Smits, D. Slagboom en H. C. van der Ent. Veel hebben deze dienaren voor de gemeente mogen betekenen. De eerste twee dienden in een tijd van opbouw, consolidatie en uitbouw van de gemeente, de laatste twee brachten na een crisistijd de gemeente weer bijeen.

Een verhaal apart vormt de geschiedenis van de verschillende gebouwen waarin de gemeente samengekwam. Aanvankelijk was dat een gebouw aan het Kromhout. Na de vorming van de kruisgemeente, ten tijde van ds. S. M. Flesch (1851), betrok de gemeente het uit twee verbouwde pakhuizen bestaande, voormalige kerkgebouw van de rooms-katholieke gemeente aan de Kuipershaven. In 1885 nam de gemeente een nieuw kerkgebouw aan de Lindengracht (na de eeuwwisseling omgedoopt tot Museumgracht) in gebruik.

Toen dit gebouw na de komst van ds. Van der Meiden in 1917 te klein was geworden, werden plannen voor de bouw van het huidige kerkgebouw gemaakt. Het duurde echter tot 1921 voordat dit gebouw in gebruik genomen kon worden.

Het onderhoud van dit monumentale kerkgebouw vormde in de laatste decennia van de vorige eeuw voor de kerkenraad van de toen geslonken gemeente een punt van aanhoudende zorg. Een in de jaren negentig van de vorige eeuw begonnen ingrijpende renovatie, waarbij achtereenvolgens zowel het exterieur als het interieur een beurt kreeg, werd in 2008 voltooid. Vier jaar later werd in de geheel gerenoveerde kerk een nieuw Verweysorgel geplaatst.

Het boek is samengesteld en geschreven door L. J. van Valen en M. A. Kempeneers sr. Kempeneers, oud-diaken van de gemeente, verrichtte jarenlang archiefonderzoek. Bovendien wist hij via interviews een beeld te vormen van het recente verleden. Van Valen is de primaire auteur, die de verhaallijn ontwikkelde waarlangs de lezer de weg vindt van het verleden naar het heden. Hij is oud-lid van de gemeente en schrijft evenwichtig, met invoelingsvermogen. De tekst wordt ondersteund door een groot aantal kaderteksten, waarin veelal nog gedetailleerder informatie wordt gegeven. Hier had de redactie wellicht iets strakker gekund. Sommige informatie wordt nu dubbel gegeven.

Huis in de branding. De geschiedenis van de Christelijke Gereformeerde Kerk Dordrecht-Centrum, L. J. van Valen en M. A. Kempeneers sr.;
uitg. kerkenraad christelijke gereformeerde kerk Dordrecht-Centrum, Dordrecht, 2013; ISBN 978 90 7128 744 2; 440 blz.; € 29,95. Dvd met (achtergrond)informatie € 5,-. Een lijst van boekhandels waar het boek verkrijgbaar is staat hier, ook te bestellen bij M. A. Kempeneers, tel. 078-6155623.