Voor wie is het leerlingen­vervoer bestemd?

Elke gemeente moet volgens de wet een subsidieregeling hebben voor het schoolvervoer. Op grond daarvan kunnen ouders van leerlingen met een handicap een tegemoetkoming krijgen voor het vervoer van hun kroost naar en van de school (voor speciaal onderwijs) van hun keuze. Op grond van dezelfde regeling kunnen ouders die bezwaren hebben tegen de levensbeschouwelijke richting van de scholen in hun eigen omgeving, subsidie krijgen voor de kosten van het leerlingenvervoer naar de school van hun keuze.

Hoeveel geld kost dat de gemeenten?

Alle Nederlandse gemeenten geven met elkaar ongeveer 240 miljoen euro uit aan schoolvervoer. Het overgrote deel daarvan, 230 miljoen euro, is bestemd voor schoolvervoer van leerlingen met een handicap, de overige 10 miljoen gaat naar ouders die vanwege hun levensovertuiging kinderen naar verderweg gelegen scholen sturen.

Dragen ouders zelf ook bij aan het schoolvervoer?

Ja. Gemeenten mogen bij de vergoeding naar een school voor bijzonder onderwijs een drempel hanteren van 6 kilometer. Als de afstand tot de school korter is, moeten ouders het vervoer zelf betalen. Verder mogen gemeenten aan ouders een eigen bijdrage vragen als het jaarinkomen hoger is dan zo’n 24.000 euro. Als de afstand meer dan 20 kilometer bedraagt, kunnen ze daarbovenop nog een inkomensafhankelijke bijdrage eisen.

Waarom wil de Tweede Kamer een eind maken aan het richtinggebonden leerlingen­vervoer?

Het PvdA-Kamerlid Ypma, dat sinds september vorig jaar in de Kamer zit, lijkt een kruistocht te zijn begonnen tegen het leerlingenvervoer om religieuze redenen. In november vorig jaar stelde ze al schriftelijke vragen over de kwestie. Staatssecretaris Dekker van Onderwijs antwoordde dat hij de kwestie van het schoolvervoer wil meenemen in een beleidsreactie die hij dit voorjaar naar de Kamer stuurt over een advies van de Onderwijsraad over de vrijheid van Onderwijs. Ypma kan echter niet wachten tot dat moment en vroeg een overleg aan met Dekker. De VVD ondersteunde dat. Het overleg vindt donderdag plaats. Kort daarna zal er waarschijnlijk een kort plenair debat plaatsvinden waarin de partijen een motie indienen waarin wordt gevraagd om een eind te maken aan het leerlingenvervoer naar levensbeschouwelijke scholen. Tijdens commissie­vergaderingen mogen namelijk geen moties worden ingediend.

Welke redenen hebben PvdA en VVD om het vervoer te schrappen?

Ypma is onderwijswethouder geweest in Woerden en blijkt erg gevoelig te zijn voor klachten van enkele gemeenten die enkele tienduizenden euro’s per jaar moeten uittrekken voor het vervoer. Ze vindt dat er wel veel geld gaat naar weinig leerlingen. De PvdA-politica staat op het standpunt dat de regering alleen verantwoordelijk is voor het onderwijs en niet voor het vervoer.

Overigens blijft het vervoer voor leerlingen met een handicap wel in stand, omdat een handicap geen keuze is en religie wel, zo redeneert Ypma. Het ziet ernaar uit dat alle fracties, behalve de christelijke, deze redenering steunen.

Is het PvdA-plan in de strijd met de vrijheid van onderwijs?

In zekere zin wel. Ouders hebben het recht om te kiezen voor een school die bij hun levensovertuiging past. Die vrije keuze wordt ingeperkt als er nog meer financiële drempels worden opgeworpen.