Door het kabinetsbeleid zijn de lasten voor starters per 1 januari gestegen. „Daardoor verminderde hun leencapaciteit en dat betekende: extra druk op een toch al slecht lopende markt”, zegt de Rotterdamse makelaar.

De aankondiging dat niet meer de hele hypotheek hoeft te worden afgelost en dat er meer geld beschikbaar komt voor startersleningen geeft in deze situatie volgens Van der Wiel een positieve wending. „Het is wel jammer dat niet alle gemeenten die leningen verstrekken. Rotterdam, waar ik het meest werk, doet er bijvoorbeeld niet aan mee. Ik zou graag zien dat óf de koopsubsidie weer wordt ingevoerd die anderhalf jaar geleden is afgeschaft óf dat alle gemeenten aan het verstrekken van startersleningen meedoen.

Dat laatste heeft de voorkeur. De koopsubsidie hielp starters wel een beetje, maar je kunt je afvragen hoe ver een overheid moet gaan in het helpen van mensen. In principe denk ik dat je de markt op zichzelf moet laten functioneren. Maar op dit moment kan de woningmarkt niet zonder een steuntje in de rug van de overheid.”

Volgens Van der Wiel is het van belang dat er stabiliteit in het beleid ontstaat. „Het lijkt wel of we ieder kwartaal ander beleid krijgen. Vorig jaar was er het Kunduzakkoord, vervolgens kregen we de afspraken van het nieuwe kabinet en onder druk van de oppositie wordt het beleid nu weer anders. Dat voedt de onzekerheid. En bij twijfel doen de mensen niets. Dat helpt de markt dus niet op gang.”

De recessie van de achterliggende jaren heeft het makelaarsvak „totaal veranderd. Eerder was je procesbegeleider. Nu moeten we veel proactiever zijn: kopers opzoeken en met hen en met de verkopers meedenken over de financiering. Het werk is daardoor gevarieerder geworden. Het vraagt wel extra energie.”

Gelukzoekers

Een van de maatregelen uit het nieuwe akkoord is dat de btw op renovatie van 21 naar 6 procent daalt, voor een periode van een jaar. „Daar heb je niets aan; je hebt er alleen maar last van”, zegt renovatieaannemer Van den Boom uit het Betuwse Andelst resoluut.

„Ik denk dat ze het hiermee niet gaan redden”, reageert Van den Boom op de maatregelen die zijn sector weer uit het slop moeten trekken. „De neerwaartse spiraal moet doorbroken worden. Er is maar één remedie: we moeten met z’n allen weer positiever gaan denken. De klanten hebben het geld wel; ze geven het alleen niet uit.”

Van den Boom toont zich beducht voor klanten die door de kabinetsmaatregel besluiten een verbouwing of renovatie alsnog uit te voeren. „Dat baseren ze dan dus op die 15 procent verschil. Klanten die daardoor over de streep worden getrokken, hebben na de verbouwing dus geen enkele buffer meer.”

Van klanten die er zo mee omgaan, heb je alleen maar last, vindt de Betuwse aannemer. „Het zijn gelukzoekers, die eigenlijk meer willen dan ze kunnen. Ze vragen vijf of tien offertes op; daar zijn vijf of tien bedrijven druk mee, en uiteindelijk concludeert de klant dan soms toch dat het eigenlijk niet gaat. Dan heb je dus werk voor niets zitten te doen.

Ik heb klanten die goed werk willen, een goede verbouwing, waarmee ze dertig jaar vooruit kunnen. Zulke klanten hebben een weloverwogen besluit genomen, en dat is dan niet afhankelijk van wat procenten btw-verschil. Zulke klanten komen bij je terug als ze tevreden zijn en shoppen niet van de ene naar de andere aannemer omdat die het net ietsje goedkoper doet.”