Obama wil het overheidstekort aanpakken, maar pleit tegelijkertijd voor forse investeringen in onderwijs, wetenschap, duurzame energie en de maakindustrie. Iedere dollar die in die sectoren wordt geïnvesteerd verdient zichzelf dubbel en dwars terug, redeneerde de president.

Obama noemde als speerpunten het beschermen tegen cyber-aanvallen en technologische vernieuwing als 3D-printen. Apple gaat volgens Obama weer computers maken in Amerika, waardoor het bedrijf weer een steentje bijdraagt aan de Amerikaanse economie.

„We kunnen onze welvaart niet bij elkaar bezuinigen”, aldus Obama in zijn ‘troonrede’. Anderzijds vindt hij wel dat het begrotingstekort moet worden verkleind. Obama stelde daarom dat de Verenigde Staten „geen grotere overheid, maar een slimmere overheid nodig hebben”. De overheid moet met verstandige investeringen de economie aanjagen. Vooral de middenklasse moet nieuwe kansen krijgen. Om mensen aan de sociaaleconomische onderkant te helpen, stelt Obama voor het minimumloon te verhogen. De president noemde het onrechtvaardig dat mensen die een fulltimebaan hebben niet rond kunnen komen.

In zijn toespraak riep Obama de Republikeinen op tot samenwerking, zodat de gevreesde automatische bezuinigingen uitblijven. Het overleg over de begroting zit echter muurvast, terwijl de volgende deadline al op 1 maart is. „Amerikanen verwachten niet dat wij al hun problemen oplossen, maar ze verwachten wel dat we het landsbelang voor partijbelangen plaatsen”, maande Obama de Republikeinen.

Die toonden zich niet onder de indruk. „De president had een kans om vanavond een oplossing te bieden, maar die heeft hij laten schieten”, zei hun leider John Boehner. De Republikeinen willen meer bezuinigingen en minder overheidsbemoeienis. Meer belastingverhogingen voor rijke Amerikanen zien ze al helemaal niet zitten.

Een ander punt waarop Obama en de Republikeinen radicaal verschillen is de wapenwet. Obama stelde in zijn State of the Union dat een grote meerderheid van de Amerikanen hervormingen wil, zodat criminelen minder gemakkelijk aan wapens kunnen komen. Republikeinse Congresleden zien zijn plannen echter als een inbreuk op het recht op wapenbezit.

Obama maakte verder bekend dat ruim de helft van de Amerikaanse troepen in Afghanistan binnen een jaar terug naar huis komt. Het gaat om 34.000 militairen. „Deze terugtrekking zal doorgaan”’, voegde Obama er aan toe. „Eind volgend jaar zal onze oorlog in Afghanistan voorbij zijn.”