De overheid heeft zich volgens Brinkhorst in de achterliggende jaren na liberaliseringsoperaties vaak te snel teruggetrokken van allerlei nog jonge markten. Daarbij was de gedachte -bijvoorbeeld bij de ministers Jorritsma en Heinsbroek- dat oude monopolisten zich onder licht overheidstoezicht wel zouden laten „verleiden tot eerlijke mededingingen.”

Die gedachte is echter even zo vaak valse hoop gebleken. De overgangsfase bracht vrijwel altijd onvoorziene problemen met zich mee. „Dat ben ik ook de afgelopen maanden tegengekomen”, aldus de D66-bewindsman. Zij conclusie luidt: „Meer marktwerking vereist ook meer overheid.” Om die reden heeft Brinkhorst bijvoorbeeld de teugels van de lopende elektriciteits- en gasliberalisering stevig in handen genomen.

Verder streeft Brinkhorst naar versterking van de positie van onafhankelijke toezichthouders op de markten. Daarbij kiest hij ervoor deze toezichthouders louter scheidsrechter te laten zijn. Het vaststellen van regels en codes, zoals tot nog toe bijvoorbeeld de Dte op de energiemarkt doet, zal voortaan weer rechtstreeks door het ministerie gebeuren.

Brinkhorst sprak ook nog de hoop uit dat de Eerste Kamer snel akkoord gaat met de verzelfstandiging van de NMa, de autoriteit die toeziet op eerlijke mededinging. Volgens de bewindsman heeft dit alles te maken met het bieden van bescherming aan de consument. Woensdag benadrukte hij nog eens dat dit onder zijn leiding het nieuwe adagium op Economische Zaken zal zijn.

Staatssecretaris Van Gennip zegde de Tweede Kamer woensdag toe dat het kabinet nog dit jaar komt met een actieplan om de criminaliteit in bijvoorbeeld transport en horeca tot 2010 met een kwart terug te dringen. Uit onderzoek is gebleken dat buitenlandse investeerders zich daar grote zorgen over maken. De ministers Donner (Justitie) en Remkes (Binnenlandse Zaken) hebben hierover deze week overleg gevoerd met de voorzitters van de werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland.

Eerder werd al een actieprogramma afgesproken met de detailhandel. Van Gennip zette uiteen dat de vijftig urgentste locaties worden aangepakt. Zelf zal ze één winkelgebied „adopteren” ofwel de voortgang van het project tot in detail volgen. Ze riep de politici ertoe op haar voorbeeld te volgen.

De staatssecretaris wil de ondernemers ook een betere bescherming bieden tegen het kraken van bedrijfspanden. Ze gaat met de ministers van Justitie, Binnenlandse Zaken en VROM bezien of hiervoor een aanpassing van de wet noodzakelijk is. Dit viel overigens slecht bij GroenLinks-kamerlid Vendrik, die erop wees dat gekraakte bedrijfspanden wel degelijk bijdragen aan de economische activiteit die Van Gennip zegt te willen stimuleren, terwijl leegstaande panden dat niet doen.

CDA-kamerlid Ten Hoopen dacht er heel anders over. Hij diende een motie in die Van Gennip een steuntje in de rug moet geven bij het antikraakbeleid. Die motie werd mede ondertekend door VVD, maar niet door de kleinste regeringspartij, D66. ChristenUnie en SGP staan wel achter de motie, waardoor die op een meerderheid kan rekenen.

Minister Brinkhorst gaf woensdag niet toe aan druk van PvdA en D66 om zijn bezuiniging op de ruimtevaart ongedaan te maken. Beide partijen wezen erop dat Nederland in de ruimtevaart een naam op te houden heeft en dat ruimtevaartinvesteringen bovendien volop orders opleveren voor de Nederlandse industrie. Brinkhorst noemde de bezuiniging van 10 miljoen per jaar echter onvermijdelijk.