De operatie staat onder leiding van de onderzoeksrechter Baltasar Garzon, onder meer bekend door zijn inspanningen in het verleden om de voormalige Chileense dictator Augusto Pinochet te arresteren.

Negenentwintig mensen, bijna allemaal in de twintig, werden in het noorden van Spanje gearresteerd en vijf in het zuiden van Frankrijk. Daar staat de operatie onder leiding van de antiterreurrechter Laurence le Vert. Het merendeel van de arrestanten is lid van de ETA-jeugdorganisatie Segi.

Een van de arrestanten is een zoon van een socialistisch gemeenteraadslid in Baskenland. Verscheidene socialistische gemeenteraadsleden zijn daar door de ETA in het verleden vermoord. Ook is er een groot aantal documenten in beslag genomen. De slag is het vervolg van een andere grootschalige politieoperatie in februari en april die 29 arrestaties opleverde. Onder de arrestanten bevindt zich een lid van de Baskische nationalistische vakbond LAB. Er werden veertig huiszoekingen gedaan.

De arrestaties vinden plaats op een moment dat de ETA, volgens de Spaanse regering, bijzonder verzwakt is door eerdere arrestaties van topterroristen. Een honderdtal ETA-gevangenen heeft dan ook in de laatste tijd verzoeken ingediend om voorwaardelijke vrijheid te verkrijgen. Ook verzochten ze omzetting van hun straf in detentie van ”de derde graad”, waarbij de gevangenen slechts naar de gevangenis hoeven te gaan om daar de nacht door te brengen.

Dat zou volgens regeringsbronnen een teken zijn dat de ETA-top, die een ijzeren discipline oplegt aan de gevangenen, hun moraal enigszins probeert op te vijzelen. Tot nu toe was het vragen van voorwaardelijke vrijheid taboe onder ETA-gevangenen. Dat zou namelijk betekenen dat zij erkennen gewone sociale gevangenen te zijn die de gewone reclasseringsprocedures moeten volgen, en niet politieke gevangenen, zoals ETA-leden plegen vol te houden. Het werd gezien als een teken van medewerking met het gezag.

De regering stelt als voorwaarde voor de derde graad en voor voorwaardelijke vrijheid van veroordeelden een spijtbetuiging, een officieel verzoek om vergiffenis aan de slachtoffers of hun nabestaanden en het aanvaarden van de wettelijke aansprakelijkheid voor de acties die ze begaan hebben. Bovendien moeten ze ten minste drie kwart van hun straf uitgezeten hebben. Deze nieuwe houding van de gevangenen zou volgens de regering een duidelijk teken zijn dat de ETA-leiding aan de achterban wil laten zien dat zij zich bezighoudt met de gevangenen, op een moment dat de terreurorganisatie zware slagen geleden heeft na de ontmanteling van haar politieke partij en andere sociale organisaties.

De internationale samenwerking op het gebied van de terreurbestrijding werpt ook zijn vruchten af in de strijd tegen de ETA. Een Haagse rechtbank heeft woensdag de uitlevering toegestaan aan Spanje van het vermeende ETA-lid Juan Ramon Rodriguez. ”Marc” wordt door de Spaanse autoriteiten beschuldigd van samenwerking met terreurcellen in Catalonië. Het beroep van Rodriguez werd door de rechter afgewezen.