Bij het opzetten van het permanent Europees noodfonds ESM, dat het EFSF gaat vervangen, is afgesproken dat er een orgaan komt dat de uitgaven van dit fonds controleert en daar in het openbaar over rapporteert. Volgens de Rekenkamer zou dit ‘auditcomité’ ook de controle over het tijdelijke noodfonds en het eerste leningenprogramma voor Griekenland (in totaal dus 240 miljard) kunnen uitvoeren.

De Rekenkamer onderstreept dat Nederland en andere EU-landen risico lopen door mee te doen in de noodfondsen. Omdat er geen afspraken zijn over de controle van het EFSF kan de Tweede Kamer niet nagaan of de landen die de hulp ontvangen zich bij het besteden ervan aan de afspraken houden. De Rekenkamer vindt verder dat landen die noodhulp krijgen zich via een openbare verklaring moeten verantwoorden voor hoe ze met het geld omgaan.

Ook voor de besteding van ander EU-geld zou er een ‘lidstaatverklaring’ moeten komen. Nederland en drie andere EU-landen geven op dit moment vrijwillig zo’n verklaring af, maar als het aan de Rekenkamer ligt gaan alle EU-landen dat doen. Elk jaar blijkt weer dat de uitgaven in de EU te veel onrechtmatigheden laten zien. In 2011 was dat opnieuw het geval, heeft de Europese Rekenkamer laten weten.

Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën zegt in een reactie dat het kabinet zich blijft inzetten voor een betere verantwoording over EU-geld. De suggestie van de Rekenkamer over de controle op het tijdelijke noodfonds zal hij bekijken. Hij laat ook weten dat het draagvlak in de EU voor een verplichte lidstaatverklaring gering is.

De VVD laat bij monde van Mark Verheijen weten het rapport zorgelijk te vinden. De gebrekkige verantwoording en transparantie is volgens hem „dramatisch voor het draagvlak” onder de belastingbetalers in Europa.