Leiden viert vier eeuwen studie van het Arabisch
LEIDEN – Hij was een van de eerste arabisten van Nederland en Europa: Thomas Erpenius. Precies 400 jaar geleden werd hij aangesteld als hoogleraar Arabisch en andere oosterse talen in Leiden. Met een lezing ging maandag het herdenkingsjaar van start.
Het is februari 1613 als Thomas Erpenius (1584-1624) ofwel –de in Gorinchem geboren– Thomas van den Erpe hoogleraar wordt aan de Leidse universiteit. Hij is dan nog maar kort terug van een ongeveer vier jaar durend verblijf in het buitenland. In Parijs krijgt hij onder andere lessen in het Arabisch van een Egyptenaar. Ook leert hij Ethiopisch, Turks en Perzisch. Eenmaal terug in Leiden zet hij zijn kennis in voor de wetenschap. Het betekent het begin van een roemruchte traditie: vandaag de dag, vier eeuwen later, is de Universiteit Leiden nog altijd een centrum voor de studie van de Arabische taal en cultuur.
Wereld van wijsheid
Daarbij is het motto van Erpenius leidend gebleven: ”De Arabische cultuur herbergt een wereld van wijsheid om te onderwijzen”. Huidig hoogleraar Arabische taal en cultuur Petra Sijpesteijn gebruikte dat motto maandag voor een lezing. Ze wees erop dat kennis van de Arabische wereld nog altijd nuttig en nodig is. „Neem Nederlandse ambassades in het Midden-Oosten, daar willen ze graag arabisten die de cultuur van de regio begrijpen. Die bijvoorbeeld weten dat poëzie een belangrijke plaats inneemt in de Arabische cultuur en dat het zeer gewaardeerd wordt als je in een conversatie de naam van een beroemde Arabische dichter laat vallen. Maar onze kennis reikt natuurlijk veel verder dan de inhoud van een boekje ”Wat & Hoe” in de Arabische wereld. We willen juist de dieper liggende historische en culturele lagen doorgronden.”
Halvemaantjes
Ook wees Sijpesteijn op de Arabische elementen die in Leiden terug te vinden zijn. Voor dit jaar heeft de universiteit, in samenwerking met verschillende partners, allerlei activiteiten op touw gezet die de geschiedenis van het Arabisch in Leiden voor het voetlicht moeten halen. Zo wijdt het Museum Volkenkunde een tentoonstelling aan de hadj, de bedevaartstocht naar Mekka. Ook is er een stadswandeling samengesteld die langs plaatsen voert met een Arabisch accent, zoals het stadhuis met halvemaantjes op het dak. De geschiedenis daarvan is nauw verbonden met de in de tijd van de Nadere Reformatie populaire leus ”liever Turks dan paaps”. De Leidse bevolking gaf ermee te kennen nog liever voor de Turkse sultan te buigen dan voor de paus.
www.400yearsarabic.weebly.com voor een overzicht van de Arabische activiteiten in Leiden.
