’Vakbonden moeten uitkeringen verzorgen’
Vakbonden moeten werkgevers overhalen om samen uitkeringen voor werkloosheid en ziekte te verzorgen. De bonden moeten zich inzetten voor deze collectieve regelingen. Met de strategie om meer aan individuele belangenbehartiging te doen, versterkt de vakbeweging haar positie niet. Dat heeft P. de Beer dinsdag gezegd tijdens zijn oratie als bijzonder hoogleraar arbeidsverhoudingen aan de Universiteit van Amsterdam.
Juist voor zijn individuele belangen heeft de moderne werknemer de vakbeweging volgens De Beer niet meer nodig. Werknemers staan sterk genoeg in hun schoenen om voor de eigen belangen op te komen. „Door zich sterker te richten op individuele belangenbehartiging zou de vakbeweging wel eens de basis onder haar eigen bestaan kunnen ondergraven," aldus de bijzonder hoogleraar.
De Beer gaat de komende jaren onderzoeken of de uitvoering van de zogenoemde werknemersverzekeringen door vakbonden en werkgevers niet „negatieve externe effecten oproept". De belangen van werknemers die niet bij vakbonden zijn aangesloten zouden bijvoorbeeld geschaad kunnen worden.
Verder vraagt de hoogleraar zich af of mensen met een baan zich wel willen inzetten voor de belangen van alle werknemers samen, door bijvoorbeeld lid te worden van een vakbond. De Beer schat in dat mensen solidair genoeg zijn. Nederlanders doen namelijk veel aan vrijwilligerswerk en steunen vaak maatschappelijke organisaties.
De Beer zegt dat vakbonden leden kunnen winnen door duidelijke keuzes aan te bieden hoe de sociale uitkeringen voor werknemers eruit moeten zien. Werknemers zullen zich volgens De Beer dan aansluiten bij de vakbonden die hun idealen vertegenwoordigen. Dat is noodzakelijk omdat de organisatiegraad van de Nederlandse vakbeweging de afgelopen 25 jaar is teruggelopen van 33 procent naar 25 procent. De werkgeversorganisaties vragen zich inmiddels af of de vakbonden gezien hun lage ledenaantal de werknemers wel vertegenwoordigen.
Overigens hebben vakbonden die zijn aangesloten bij de FNV in september aangekondigd dat zij plannen bestuderen om sommige ingrepen van het kabinet in de sociale zekerheid te verzachten. Dat zillen zij doen door eigen regelingen aan te bieden aan werknemers.