Sinds het uitbreken van de crisis zijn er in de sector 50.000 voltijdbanen verloren gegaan. Het EIB verwacht dat er in de komende 2 jaar nog eens 27.000 voltijdbanen verdwijnen.

Het EIB berekende dat de bouwproductie dit jaar met 5 procent afneemt tot een voorlopig dieptepunt van 49,9 miljard euro, na een daling van 7 procent in 2012. De zwaarste klap zit in de nieuwbouw van woningen, met een totaal productieverlies van bijna 20 procent in 2012 en 2013. Ook de investeringen in dit segment dalen in die periode met bijna een vijfde.

De ontwikkeling van de Nederlandse woningbouw in de afgelopen 5 jaren steekt zeer ongunstig af tegen de situatie in het buitenland. In Europa ging het alleen slechter in Spanje, Ierland en Portugal. „In vergelijking met Duitsland, België en Frankrijk is de terugval van de Nederlandse woningbouwinvesteringen zelfs uitzonderlijk groot te noemen.”

Volgens het instituut is dat het onbedoelde gevolg van het overheidsbeleid, dat de vraag naar woningen meerdere malen negatief heeft beïnvloed. Het EIB doelt hier onder meer op de moeizame discussie over het afschaffen of het beperken van de hypotheekrenteaftrek en de steeds strengere kredietregels.

In 2014 kan de bouwsector bij een gematigd economisch herstel stabiliseren. Het EIB voorziet een productiestijging van nieuwbouwwoningen met 3 procent tot 53.000 stuks. „Het herstel wordt hierbij gematigd door beleidsmaatregelen.”

Vanaf 2015 kan de totale bouwproductie weer een duidelijk herstel vertonen met een gemiddelde jaarlijkse groei van 4 procent tot en met 2018, met de sterkste opleving in de nieuwbouw van woningen. Het bouwvolume wordt echter gedrukt door het overheidsbeleid ten aanzien van koopwoningen. De negatieve effecten van de beperking van de hypotheekrenteaftrek zijn groter dan de positieve effecten van de verlaagde overdrachtsbelasting. „Zonder de maatregelen in het Lente- en Regeerakkoord zou de bouwproductie op middellange termijn bijna 15 procent hoger kunnen uitvallen dan nu het geval zou zijn.”

„Dit zijn diep trieste prognoses”, zegt Willem Linders, voorzitter FNV Bouw. „Wij doen voortdurend voorstellen om bouwvakkers weer aan het werk te krijgen. Investeer in verduurzaming van bestaande huizen en kantoren. Haal geplande infrastructurele projecten naar voren. Maar vooralsnog: vanuit Den Haag geen piep.” Ook Elco Brinkman, voorzitter van Bouwend Nederland, wil snel actie van de overheid. „Het water staat veel bouwbedrijven dan ook steeds hoger aan de lippen, veel zijn er al failliet gegaan. En onze sector gaat nog een paar onnodig zware jaren tegemoet als er niet op korte termijn maatregelen worden genomen om het tij te keren”, stelt Brinkman.