Het door de Amerikaanse ex-president Jimmy Carter opgezette politieke centrum was eerder dit jaar betrokken bij de totstandkoming van een compromis tussen de regering van president Hugo Chavez en de oppositie en de vakbonden. Met dat akkoord kwam een einde aan stakingen en acties tegen Chavez in ruil voor de toezegging een referendum over de positie van de president te houden. De regering probeert zich volgens de oppositie echter aan dat referendum te onttrekken en zou de oppositie op alle mogelijke manieren bestrijden.

De eerste tekenen van een gewelddadige kentering in het Venezolaanse conflict waren vorige week vrijdag zichtbaar, toen een overheidsinstantie die de apparatuur in beslag had genomen van een Chavez onwelgevallige televisiezender, enkele uren later met een mortiergranaat werd beschoten.

Een verdere radicalisering van het politieke conflict is volgens het Carter Centrum niet ver weg meer. „Regering en oppositie hebben beide een koers ingeslagen die alleen maar kan leiden tot geweld”, schrijft de gezant van het Carter Centrum in Venezuela, Francesco Diaz, in een gisteren verschenen verslag.

Uit opiniepeilingen blijkt dat Chavez waarschijnlijk met een ruime meerderheid aan de kant wordt gezet bij een referendum over zijn aanblijven. De oppositie is in reactie op de weigering van de kiesraad in augustus om een referendum uit te schrijven over de positie van Chavez opnieuw begonnen met het inzamelen van handtekeningen. De in augustus aangeboden 2,7 miljoen handtekeningen werden afgekeurd omdat ze waren verzameld voordat de helft van Chavez’ termijn was verstreken.

Chavez werd in 1998 voor het eerst gekozen en in 2000 na een grondwetswijziging herkozen voor een termijn van zes jaar. Vorig jaar werd hij na een coup kortstondig afgezet. Eerder dit jaar organiseerden de oppositie en een aantal vakbonden een twee maanden durende staking in de Venezolaanse olie-industrie. Bij gewelddadige protesten tegen de regering vielen het afgelopen jaar meer dan vijftig doden.

De Venezolaanse grondwet biedt de mogelijkheid om halverwege de zesjarige termijn van een president een stemming te houden over zijn positie als 20 procent van de kiezers een petitie daartoe ondertekent.