„Mukwege is bang. Zijn vrouw en dochters zijn zelfs doodsbang”, zei zij donderdag tegen het ANP. „Zijn familie had liever gehad dat hij in België, Zweden of de VS was gebleven om van daaruit aandacht te vragen voor het verkrachten van vrouwen. Maar ze zijn loyaal aan hun man en vader.”

In Congo bestrijden tal van partijen elkaar al jaren. Zij zetten allemaal op gruwelijke wijze verkrachting in als oorlogswapen. Ceelen: „Het is geen uitzondering dat een vrouw wordt verkracht door zes tot twaalf mannen. Daarna steken ze de gekste dingen in hun vagina. Stokken, geweren, noem maar op. Dat richt veel schade aan.”

Mukwege vraagt internationaal aandacht voor dit geweld. En dat heeft hem hoogstwaarschijnlijk bijna het leven gekost toen gewapende mannen hem in zijn eigen huis overvielen.

Volgens Ceelen is Mukwege bang dat zijn overvallers hem opnieuw belagen als de aandacht van de internationale gemeenschap verslapt. De arts wordt volgens haar slecht beschermd: „De VN zeggen dat ze geen mandaat hebben om individuen te bewaken. De internationale gemeenschap wil niet. Nu heeft de Congolese regering gezorgd voor een paar bejaarde agenten met roestige geweren. Misschien wordt hij wel bewaakt door zijn overvallers! Mukwege heeft ook het regeringsleger beschuldigd van verkrachtingen.”

Waarom kwam Mukwege dan terug? „Die vraag heb ik hem gesteld. Hij zei: ik kan deze vrouwen niet alleen laten. Ze hadden uit eigen beweging geld verzameld om een ticket voor de arts te kopen, zodat hij terug kon naar Congo.”

De aanslag heeft invloed op zijn werk. De arts durft voorlopig het ziekenhuisterrein van Panzi Hospital niet te verlaten. Ceelen: „Hij slaapt zelfs op het terrein en is zijn bewegingsvrijheid kwijt.”

In Panzi Hospital behandelt de gynaecoloog jaarlijks duizenden vrouwen . Ceelen: „Genezing is niet altijd mogelijk. Sommige vrouwen zijn voor de rest van hun leven geestelijk en lichamelijk verminkt.” Mukwege praat ook met de familie van de slachtoffers in de hoop dat zij terug kunnen naar hun geboortedorp. Verkrachte vrouwen worden vaak verstoten door hun familie, zegt Ceelen.

Mukwege is meerdere malen genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede. Van de VN kreeg hij de Mensenrechtenprijs. De Congolese arts was in 2010 in Nederland, waar hij werd onderscheiden met Van Heuven Goedhart-penning.