Toch heeft deze verkiezingsuitslag wel degelijk een boodschap. De Israëliërs willen verandering. Van binnenuit. Met de hegemonie van de oude garde lijkt het met deze nieuwe politieke verhoudingen gedaan.

Weliswaar ‘won’ premier Netanyahu de verkiezingen. Maar dat was dan ook alleen maar mogelijk door een lijstverbinding met de Yisrael Beiteinupartij van Avigdor Lieberman aan te gaan. Daardoor wist ”Bibi” een kwart van de zetels in de volksvertegenwoordiging in de wacht te slepen.

De échte winnaars waren echter de centrumpartij Yesh Atid van Yair Lapid, die als nieuwkomer maar liefst negentien zetels behaalde, en de rechts-religieuze partij Beit Yehudi, die elf plaatsen in de Knesset veroverde. En niet te vergeten: de Arabische partijen, die in totaal twaalf volksvertegenwoordigers mogen leveren.

Al deze partijen hebben zich in de campagne voornamelijk op interne veranderingen geprofileerd. Zo pleitte Yesh Atid voor een evenredige verdeling van de belastingdruk en de dienstplicht. Beit Yehudi zette zich in voor een verlaging van de woonlasten en het promoten van Joodse en zionistische normen en waarden in de samenleving.

Geen van de partijen sprak zich uit voor een drastische verandering van het Israëlische buitenland- en veiligheidsbeleid. Als die wens onder de Israëlische bevolking had geleefd, had dat ongetwijfeld een overwinning voor de Arbeidspartij of Kadima opgeleverd. Niets was minder waar. Kadima, ooit de trots van Ariel Sharon, moet het hoogstwaarschijnlijk zelfs met een schamele twee zetels doen in het nieuwe parlement.

Dat deze partijen zich hooguit secundair op veiligheidskwesties profileerden is opvallend. Israël ziet zich geconfronteerd met grote onrust in de regio. Een islamistisch regime aan de macht in Egypte, burgeroorlog in Syrië, instabiliteit in Jordanië en Libanon. En de dreiging van een nucleair Iran.

Kennelijk zijn de Israëlische kiezer en de politiek van mening dat de Joodse staat weinig invloed op deze externe ontwikkelingen kan uitoefenen en dus hebben zij en masse voor interne veranderingen gestemd, zaken die zij wel naar hun hand kunnen zetten.

Die constatering vertaalt zich ook naar de houding van de Israëlische bevolking ten aanzien van het vredesproces met de Palestijnen. De verkiezingsuitslag weerspiegelt vooral de wens van handhaving van de status-quo, met zelfs een mogelijke verdere verrechtsing van een nieuwe coalitie.

Dat zou jammer zijn. Het slepende conflict tussen Israël en de Palestijnen verdient nu eindelijk eens een oplossing. Het lijden aan beide kanten heeft lang genoeg geduurd.

De afgelopen kabinetsperiode in Israël heeft slechts een voortduring van de impasse in het vredesproces laten zien. Die schuld ligt zeker niet alleen bij Israël. Hopelijk brengt een nieuwe coalitie betere tijden. Voor alle partijen.