De Franse VN-ambassadeur, Jean-Marc de la Sablière, zei donderdag dat de ontwerptekst voor de resolutie zoals die door de VS is gepresenteerd „niet aan onze verwachtingen voldoet.” De Franse president Jacques Chirac drong twee weken geleden in de Algemene Vergadering van de VN aan op een spoedige overdracht van het bestuur in Irak aan de Irakezen. Hij vroeg verder om een duidelijk scenario plus tijdpad voor het vertrek van de Amerikaanse en de Britse bezettingstroepen.

De Amerikaanse ontwerpresolutie maakt wel duidelijk dat de bezetting van Irak „tijdelijk” is, maar daar blijft het ook bij. Verder wordt er wel een ruimere rol ingeruimd voor de VN, waarop door tal van politieke leiders was aangedrongen, maar in feite blijft de politieke en de militaire verantwoordelijkheid in Irak berusten bij de Amerikanen. Dit maakt het voor de VN „vrijwel onmogelijk” om op een verantwoorde wijze mee te werken aan de wederopbouw van Irak, zo verklaarde Kofi Annan donderdag tijdens een lunch met de ambassadeurs van de landen die in de Veiligheidsraad vertegenwoordigd zijn.

De secretaris-generaal van de VN benadrukte dat de internationale gemeenschap Irak niet in de steek mag laten, maar de VN kunnen hun werk in Irak alleen doen via een „coherent en uitvoerbaar mandaat”, en daarvan is volgens hem geen sprake.

Het Amerikaanse voorstel gaat ervan uit dat de VN in Irak de voorlopige bestuursraad -door de Amerikanen benoemd- „assisteren” en samen met deze raad en de bezettende machten -de VS en Groot-Brittannië- helpen bij de voorbereiding van een nieuwe grondwet en daarna bij het organiseren van vrije verkiezingen. Dit is volgens Kofi Annan geen werkbare constructie. Of de VN organiseren de overgang naar een democratisch bestuur in Irak of de VS doen dat, maar de door Washington voorgestelde combinatie werkt volgens hem niet.

Annans kritiek is een tegenslag voor de Amerikanen, want het maakt het voor twijfelaars zoals Mexico en Chili moeilijker om het Amerikaanse voorstel te aanvaarden. Dat is voornamelijk gericht op meer internationale steun in de vorm van troepen en geld om de Amerikaans-Britse bezettingsmacht en Washingtons schatkist te ontlasten.

President Bush heeft het Congres in Washington begin vorige maand 87 miljard dollar extra voor Irak. Daarvan is 20 miljard bestemd voor de wederopbouw, die volgens de Wereldbank overigens 55 tot 70 miljard dollar gaat kosten. Zowel Republikeinen als Democraten dringen er bij de regering op aan om het grootste deel van deze 20 miljard te verstrekken als leningen, die later terugbetaald kunnen worden uit de opbrengst van Iraks olie-export. Tot nu toe heeft het Witte Huis nog niet op deze suggestie gereageerd.