De aanpak oogst lof. „Commissaris Franssen complimenteerde ons in zijn nieuwjaarstoespraak vanwege onze „visie, creativiteit en koene daadkracht.””

Per 1 januari gingen Nieuw-Lekkerland, Graafstroom en Liesveld op in de nieuwe gemeente Molenwaard. Het gemeentekantoor in Bleskensgraaf bestaat uit een verzameling units. Die geven tot begin 2014 onderdak aan de ambtelijke organisaties van de drie voormalige dorpen die al eerder samengingen.

„Is deze ruimte vrij? Kunnen we hier even zitten.” Van der Borg moet een plekje zoeken om van gedachten te kunnen wisselen over de nieuwe aanpak van het ambtelijk apparaat. „Geen eigen kamer; daar moest ik aan wennen. En onze inwoners ook. Maar zo’n zwervende burgemeester heeft wel wat. Weg uit je ivoren toren. Op naar de dorpen, op naar de burgers.”

Vanuit de units is de gemeente begonnen ook in de dienstverlening de bakens te verzetten. „Vanaf 1 januari bezorgen we paspoorten en identiteitsbewijzen thuis. Zo hoeven de inwoners hier niet onnodig naartoe te komen.”

De consulent van de Wet maatschappelijke ontwikkeling zoekt de mensen thuis op. „Aan de keukentafel worden de zaken geregeld. Over een poosje vinden de aangiften van geboortes via de computer plaats en komt de ambtenaar van de Burgerlijke Stand met knuffelbeer en geboorteakte thuis langs. Daar hoeft onder het genot van beschuit met muisjes alleen nog maar een handtekening te worden gezet.” Volgens Van der Borg is deze aanpak mogelijk doordat alle informatie inmiddels digitaal beschikbaar is.

Over een jaar gaat de situatie verder op de kop. De organisatie neemt dan afscheid van het gemeentekantoor. „We gaan ons verspreiden. Er wordt geen nieuw gemeentehuis gebouwd. In het oude stadhuis van Groot-Ammers komt ons basiskantoor, zonder balie of loketten. De andere ambtenaren zijn onderweg. Bij de mensen thuis of op ”aanlandplekken”, zoals in de dorpshuizen. Daar gaan ze zitten met hun informatie of voor overleg met dorpsraden en klankbordgroepen.”

De raadsvergaderingen worden voortaan op wisselende plaatsen gehouden. „Ook hier worden de dorpshuizen voor ingezet. En als er op een avond één onderwerp centraal staat, kunnen we heel goed op de desbetreffende locatie vergaderen.”

Die aanpak zorgt er in ieder geval voor dat geen kinnesinne ontstaat over de vraag waar het nieuwe gemeentehuis komt te staan. Bovendien levert het fors financieel voordeel op. „De bouw van een nieuw gemeentehuis kost tussen de 13 en de 15 miljoen euro. Deze aanpak kost hooguit 3 miljoen”, rekent van der Borg voor. Wel moet de nieuwe gemeente voortaan vaker ruimtes huren.

Volgens commissaris Franssen broedde Molenwaard in de aanloop naar de vorming van de nieuwe gemeente een nieuw concept van lokaal bestuur uit. Van der Borg: „We brengen het bestuur terug bij de burger en zorgen zo voor schaalverkleining. Dit is een proeftuin. Andere gemeenten kunnen van onze ervaringen leren.”