Sinds enkele maanden is de wandeling in het Groningse Wadden­gebied beschikbaar op een app voor Android­apparatuur. Met filmpjes, geluidsfragmenten en tekst krijg je als wandelaar pas echt een goed beeld van het landschap om je heen. Het kerkenpad tussen Zoutkamp en Vier­huizen dateert uit de tijd dat er in Zoutkamp nog geen kerk was. Voor 1836 kwamen de Zoutkampers via het kerkenpad door de weilanden naar Vierhuizen lopen op zondag.

Spookverhalen

„Om de sfeer te proeven, verdient het aanbeveling de wandeling te maken bij schemering”, zo begint de applicatie. „Gezien de vele bijzondere, spookachtige overleveringen die met deze route te maken hebben.” Want spoken doet het rond Zoutkamp, zo blijkt. Bij de boerderij Beusum bijvoorbeeld, waar volgens de overlevering „witte wieven” of „witte juffers” verschenen, die afkomstig waren uit het vroeger buitendijks gelegen Uitland, waar ze vaak op de kwelders te zien zouden zijn geweest. Als schimmen kwamen deze verschijningen opzetten. De boerderij­bewoners zouden zelfs hebben gezien hoe de boerin die ear vroeger gewoond had in haar nachtgewaad via het gevel­venster de kamer van het voorhuis binnenging.

Het is niet het enige spook­verhaal dat tijdens de wandeling via het scherm wordt verteld. De zogenoemde Wadden­duvel is ook zo’n figuur die generaties schrik heeft aangejaagd. „Hij was onzichtbaar en had de gewoonte om bij zeemist onhoorbaar naderbij te sluipen en iemand op de nek te springen”, zo is te horen in een filmpje op de app. „Deze persoon versteende dan en ging bij opkomende vloed de verdrinkingsdood tegemoet.”

Het gruwelijkste verhaal, dat tegelijk het dichtst in de buurt van de werkelijkheid lijkt te komen, is dat van kastelein Frans. Hij vermoordde een passant die veel geld op zak had. Diens lichaam begroef hij aan de Panserdijk bij Zoutkamp. Opnieuw waart hier, volgens de overlevering, een geest rond die „geen rust kon vinden.”

Hendrik de Cock

Flauwe verhalen, zal een 21e-eeuwse wandelaar denken. En ook de makers hebben met die gedachte rekening gehouden. Vandaar dat er ook nuchtere, informatieve filmpjes te zien zijn over het leven van vroeger. Neem het fragment waarin te zien is hoe vis –schol– te drogen werd gehangen aan speciale rekjes, zodat hij langer houdbaar bleef. En over de veerboot naar Schiermonnikoog, die lange tijd vanuit Zoutkamp vertrok. Door de bouw van sluizen bij Lauwers­oog vertrekt de veerdienst nu vanaf die plaats.

Kerkhistorisch gezien zou de app voor Androidapparaten wel wat uitgebreider hebben gekund. Dat is bij het maken van een proef-app voor Apple­toestellen aanzienlijk beter gedaan. Deze app voert langs Ulrum. Althans, de toren van de kerk in Ulrum is in de verte zichtbaar. De Stichting Oude Groninger Kerken heeft aan de app het volgende commentaar toegevoegd over de plaats waar de Afscheiding begon: „In 1834 bracht de toenmalige dominee ds. Hendrik de Cock het leven van de mensen in deze streek danig in beroering. Omdat hij zijn collega-predikanten niet streng genoeg in de leer vond, ging hij kinderen uit naburige kerkgemeenten dopen.”

Van beroering is tijdens de wandeling niets meer te merken. Het kerkenpad lijkt nog dezelfde rust te ademen als toen het wekelijks door Zoutkampers werd bewandeld met als doel de kerk in Vier­huizen. Wat dat betreft kun je je als wandelaar met voorgaande eeuwen verbonden voelen. Al had men toen geen telefoon die een trilsignaal afgeeft als je van het pad afwijkt.

www.bit.ly/TZHTKw om de app te downloaden.

Gebruiker van iPhone moet geduld hebben

De applicatie met daarop de route Zoutkamp-Vierhuizen kan op dit moment alleen aangeschaft worden via de zogenoemde Google Playstore. De Android-app werkt alleen op telefoons met het Androidbesturingssysteem. Bezitters van een iPhone kunnen de route dus nog niet lopen.

Sinds augustus is de kerkenpad-app beschikbaar. Hoe zijn de reacties tot nu? „We hebben nog geen reacties van wandelaars gehad”, zegt Robert Hofstra van Knowlogy, het software- en consultancy­bedrijf dat de applicatie heeft ontwikkeld. „Het is de laatste maanden natuurlijk ook niet echt weer geweest voor een wandeling in het vlakke Groningse land. We hopen dat de app in het voorjaar en de zomer veel gebruikt gaat worden. Wie weet is hij dan ook voor iPhones beschikbaar, maar daar kan ik nu nog niets over zeggen.”

De app is overigens gratis.