Griffier: In mijn functie sta ik heel dicht bij de rechter
Nog niet zo lang geleden liep Claartje Maase-Raedts (34) een volledige marathon. „Al tijdens mijn studie deed ik veel aan hardlopen. Ik trainde zes keer per week.” Nog steeds is de jonge moeder uit Zeist, griffier strafrecht in de Utrechtse rechtbank, sportief. „Als griffier zit ik veel achter de computer. Daarom ga ik op de fiets naar het werk. Het is heerlijk om het hoofd even leeg te fietsen.”
Maase erkent dat de doorsneeburger nauwelijks weet wat een griffier doet. „Het gaat niet alleen om iemand die veel meeschrijft tijdens een rechtszitting en daarvan verslag doet. Mijn taak is veel breder. Een griffier wijst de rechter op de sterkte of zwakte van de bewijslast in het dossier. Ook bereid ik de rechters erop voor met welke punten de raadsman mogelijk zal komen.”
Griffiers anticiperen niet alleen op de zitting, maar leggen ook het uiteindelijke vonnis officieel vast. „We staan heel dicht bij de rechter, al blijven we tijdens de zitting natuurlijk op de achtergrond. Als griffier heb ik zelfs enige inspraak in het uiteindelijke vonnis, ook al ben ik geen rechter. In de raadkamer waar de rechters direct na zittingen overleggen mag ik als eerste mijn visie geven. Omdat ik als griffier goed in de zaak zit, heb ik meestal wel een idee welke kant het met een vonnis uit moet.”
Niet alle zaken zijn even interessant. Heeft Maase nooit moeite om tijdens de zitting wakker te blijven? „Ik moet constant alert zijn, uiteraard. Bij enkelvoudige zaken met lichtere vergrijpen zoals winkeldiefstal is dat soms moeilijk, omdat het meer van hetzelfde is. Bij ingewikkelde of grote zaken heb ik er minder moeite mee.” Maase gebruikt geen steno tijdens de zitting van de rechtbank. „Ik maak korte aantekeningen. Het gaat erom dat ik de belangrijkste punten eruit haal en hoofd- en bijzaken kan onderscheiden. Belangrijk is vooral de verklaring van de verdachte. Hij kan bijvoorbeeld iets zeggen wat voor het bewijs van doorslaggevende betekenis is.”
Maase probeert zakelijk naar de verdachten te kijken, ongeacht wat ze op hun kerfstok hebben. „Zedenzaken raken me, vooral als het om jonge kinderen gaat. Met de collega’s is er gelukkig veel ruimte erover te praten. Het komt voor dat ik me verbaas over verdachten. Bijvoorbeeld bij een zitting waarin enkele jonge jongens terechtstaan voor een gewelddadige woningoverval. Het is soms nauwelijks voor te stellen tot welke misdrijven jongeren al in staat zijn.” Sommige zaken laten op Maase een onuitwisbare indruk achter. „Als griffier familierecht was ik bij een zitting waarin de verslaafde vader met de moeder ruzie maakte over de omgangsregeling met hun ernstig zieke dochter. Op de gang scholden ze elkaar de huid vol waar het meisje bij was.”
Dit is het vijfde deel in een serie over het gerechtsgebouw in Utrecht.