Het vissersdorp Inukjuak, gelegen aan de Hudsonbaai in het oosten van Canada, luidde eerder deze week de noodklok, omdat de circa 12 orka’s vast waren komen te zitten in het ijs van de baai, enkele tientallen kilometers van de kust. Het wak waardoor de dieren naar adem hapten, leek almaar kleiner te worden. Burgemeester Peter Inukpuk van de Inuit-gemeenschap riep de regering daarom op een ijsbreker te sturen om de dieren te bevrijden.

Het zal in de toekomst vaker gebeuren dat orka’s en andere walvissen vast komen te zitten in het ijs in het gebied bij de Noordpool. Dat heeft alles te maken met klimaatverandering, zei een woordvoerder van het Wereld Natuur Fonds (WNF) donderdag.

De orka’s leken van tijd tot tijd „in paniek” te raken, zei de burgervader tegen de Canadese omroep CBC. Het is ongebruikelijk dat orka’s in deze tijd van het jaar in de Hudsonbaai zwemmen, aldus het WNF. Het is nu relatief warm waardoor er tot een paar dagen geleden amper ijs was. Ineens begon het te vriezen. Milde temperaturen die plots omslaan, duiden volgens de natuurorganisatie op klimaatverandering.

De orka’s werden overvallen door de snel opkomende vorst, terwijl ze achter kreeftjes aan zwommen die door het relatief warme weer noordelijker zwommen dan normaal, aldus het WNF. De orka’s kennen de ijsvrije ‘zwemgeulen’ niet, die walvissoorten die normaal in januari door het gebied zwemmen, wel kennen. Maar ook die dieren, zoals de beloega, komen door klimaatverandering in de problemen. Bij onverwachte, strenge vorst bevriezen die hun normale ‘zwemwegen’ en komen ook zij steeds vaker vast te zitten, vreest het WNF.

Omdat er vooral in de zomer minder ijs is in het Noordpoolgebied, wordt het leefgebied van orka’s en andere walvissoorten in die periodes groter. Tegelijkertijd krijgen dieren die op het ijs leven, zoals de ijsbeer en ringelrob, minder ruimte.