Worstelen met (nog) onvervulde kinderwens
De boektitel ”Beschuit zonder muisjes” is grappig en maakt nieuwsgierig. Een goede vondst dus. Beschuit mag dan licht verteerbaar zijn, zonder iets erop is het wel droge kost. En weinig feestelijk.
En dat geldt nu precies voor het onderwerp van dit boekje. Toch blijft deze beschuit niet ergens in je keel steken. De opgediende kost leest als een trein, de lezer wordt van begin tot eind meegenomen.
Dat geldt zeker voor wie ook maar enige affiniteit met het onderwerp heeft: een (nog altijd) onvervulde kinderwens. Het is de verdrietige ervaring van ongeveer 10 procent van de mensen in een relatie. Vruchtbaarheidsproblematiek raakt je tot in het diepste van je wezen. Het maakt je kwetsbaar. Het kan zelfs de kwaliteit van je relatie en je zelfbeeld ondermijnen. Verdenking en veroordeling zijn soms je deel. Zeker als de omgeving denkt te weten waarom jij nog steeds geen kinderen hebt.
In ”Beschuit zonder muisjes” worden de emoties, verlangens, teleurstellingen en frustraties op herkenbare wijze verwoord. Direct en indirect betrokkenen zullen veel herkennen. Gelukkig blijft het niet bij een inventarisatie van gevoelens, de schrijvers zijn uit op begrip en gesprek. Daartoe dragen zij veel materiaal aan. Niet het minst als het gaat om het maken van beslissingen en afwegingen op ethisch vlak, zowel voor als tijdens het circuit van medische behandelingen en ingrepen. De praktische insteek, de verwijzing naar diverse websites en de gespreksvragen aan het slot van ieder hoofdstuk maken dit boekje tot een bruikbaar geheel.
De vraag of je bij het uitblijven van een zwangerschap het heft in eigen hand mag nemen krijgt serieuze aandacht. Zo ook de vraag hoe ver je daarin gaat. De antwoorden hierop zullen niet voor iedereen eensluidend (kunnen) zijn. Ze hebben te maken met de wijze waarop je in het leven staat, met je visie op de Schrift en de ruimte die je geweten je geeft. Een afweging is ook in hoeverre je het kunt opbrengen om jezelf en je relatie bloot te geven. Medische behandelingen trekken bovendien een zware tol op je dag- en nachtprogramma’s en de spontaniteit van je liefdesleven.
Verhelderend en relativerend is ook de ‘ontdekkende’ vraag naar het waarom van je kinderwens.
De openheid waarmee de auteurs in dit boekje opereren is zondermeer prijzenswaardig. Taboes –voor zover die nog bestaan– worden verder doorbroken. Ouderen die door middel van deze publicatie meer inzicht willen krijgen in het verdriet van hun kinderloze kinderen of kleinkinderen zullen vermoedelijk moeten wennen aan die onbevangenheid. Jongeren van nu spreken in het algemeen met aanmerkelijk minder schroom over intimiteiten dan de generaties voor hen. Op bladzijde 70 lees je bijvoorbeeld van iemand die „meteen na de eerste keer proberen” al zwanger was.
Het boekje verraadt een evangelisch getinte achtergrond. Zelf zou ik graag wat meer afhankelijkheid van de Heere in het hele onderwerp geproefd hebben. Dat ontbreekt weliswaar niet, maar iets meer nadruk had geen kwaad gekund. De betekenis van het gebed wordt sterk benadrukt. De wijze waarop riep bij mij zo nu en dan wel enkele vragen op. Word ik op bladzijde 74 niet (te veel) op mezelf teruggeworpen? Een relatie leggen tussen zonde, een goddeloze levenswandel en kinderloosheid is zonder meer gevaarlijk en dubieus. Dat had beslist zorgvuldiger gekund.
Of ”family planning” en het gebruik van voorbehoedmiddelen geoorloofd zijn is voor de auteurs geen vraag.
Genoemde kritiek laat onverlet dat de schrijvers erin geslaagd zijn een praktisch en bruikbaar (werk)boek samen te stellen waar (nog) kinderloze echtparen en hun omgeving veel nuttigs uit kunnen halen.
Boekgegevens
”Beschuit zonder muisjes”, Marije Vermaas-Boer en Martine van Blaaderen-Geerts; uitg. Boekencentrum, Zoetermeer, 2012; 192 blz.; ISBN 978 90 239 2655 9; € 16,90.