Akkoord over beperkte liberalisering havenwerk
Het Europees Parlement en de EU–ministers van Transport hebben in de nacht van maandag op dinsdag een akkoord bereikt over de liberalisering van het havenwerk. Onder zeer strikte voorwaarden mogen reders voortaan zelf hun schepen laden en lossen, buiten het vaste havenpersoneel om. Maandag hebben havenarbeiders uit heel Europa daar nog tegen gedemonstreerd in Rotterdam.
Al te veel concurrentie hoeven de havenwerkers echter nog niet te vrezen. In het compromis is vastgelegd dat de reders geen eigen havenpersoneel mogen inhuren. Alleen de scheepsbemanning zelf mag meehelpen met laden en lossen. In de praktijk is er op de meeste schepen niet genoeg personeel om al het werk te doen.
Bovendien moeten ze zich houden aan de sociale regels van het land waar ze zijn. Dat levert in Nederland wel een probleem op, omdat de zogeheten stuwadoorswet die de havenarbeid regelde, enkele jaren geleden is afgeschaft.
VVD–europarlementslid Vermeer is blij dat er nu een begin van liberalisering komt. Hij wijst erop dat er voor Nederland nauwelijks iets verandert, omdat de Nederlandse havens al wat minder star waren dan havens in Zuid–Europa. Daarom noemt hij de demonstraties en stakingen een storm in een glas water. „De bonden hebben hun eigen personeel voor de gek gehouden", vindt hij.
Het voltallige europarlement moet zich nog over het compromis uitspreken en een ’ja’ is nog lang niet zeker. Socialisten, groenen en (ex–)communisten zijn tegen het compromis. Als ze een klein aantal christen–democraten en liberalen weten te overtuigen, kan de hele tekst worden weggestemd en dan is liberalisering van het havenwerk volledig van de baan.
Parlementslid Bouwman (GroenLinks) zegt dat er nog te veel tekortkomingen zijn. Zo kunnen nieuwe bedrijven havendiensten komen aanbieden, maar zijn lidstaten niet verplicht om daar sociale eisen aan te stellen. Als landen dat willen kunnen ze dat echter wel.
Bovendien vallen ook loodsdiensten onder de liberaliseringswet. Weliswaar mogen lidstaten die dat willen, vergaande eisen stellen en zelfs een eigen loods verplicht stellen, maar volgens Bouwman gaat dat niet ver genoeg. Hij wil de loodsen helemaal buiten de liberalisering houden.
Ook FNV Bondgenoten, een van de organisatoren van de protestactie van maandag, vindt het te vrijblijvend als lidstaten zelf mogen bepalen of zij sociale eisen stellen aan nieuwe bedrijven die havendiensten aanbieden. De bond vindt dat dit verplicht zou moeten worden. Als lidstaten dit zelf mogen bepalen, kan dat leiden tot oneerlijke concurrentie tussen landen.