„Het gaat erom dat illegaal verblijf hier onaantrekkelijk wordt. Dan krijg je een verdrijvingseffect”, zegt Teeven. Dat illegalen vanaf nu een boete of gevangenisstraf riskeren, heeft volgens de staatssecretaris niet als gevolg dat zij zich zullen schuilhouden of ten prooi vallen aan uitbuiting.

„Het begint ermee dat die mensen weg moeten gaan. Als je gewoon vertrekt, word je ook niet uitgebuit”, aldus Teeven.

Het vorige kabinet van VVD en CDA sprak met gedoogsteun van de PVV al af dat illegaliteit strafbaar moest gaan worden. Daar was echter nog geen werk van gemaakt. Nu dit ook is opgenomen in het regeerakkoord van VVD en PvdA is Teeven, die sinds dit kabinet ook over Asiel en Immigratie gaat, er meteen mee aan de slag gegaan.

Doordat het strafbaar wordt om zonder de juiste papieren in Nederland te zijn, kunnen illegalen voortaan een boete krijgen. Die kan oplopen van 500 tot maximaal 3900 euro. Worden illegalen meermalen aangetroffen door de politie, dan kunnen ze uiteindelijk in de cel terechtkomen.

Teeven benadrukte eerder dat de politie geen heksenjacht zal openen op illegalen. Maar als iemand bijvoorbeeld bij een verkeerscontrole wordt aangetroffen, zal wel een boete, een inreisverbod of hechtenis volgen. De staatssecretaris ontkent dat het een symbolische maatregel is: „Het is een normstelling. Mensen worden met hun neus op het feit gedrukt dat ze echt Nederland moeten verlaten.”

Door de nieuwe regels worden ook ondernemers of malafide verhuurders die illegalen uitbuiten, strafbaar. Mensen die om humanitaire redenen illegalen helpen, hoeven zich geen zorgen te maken.

Amnesty International is teleurgesteld over de maatregel. Volgens de mensenrechtenorganisatie verhoogt het de kwetsbaarheid van illegalen omdat ze worden afgeschrikt om bij officiële instanties medische hulp te halen of om hun kinderen naar school te laten gaan.