Pionier KLM legt hoofd in Franse schoot
KLM is het vlaggenschip van de Nederlandse luchtvaart en een van de pioniers in de branche.
In 1919 vloog het eerste vliegtuig onder de naam Koninklijke Luchtvaartmaatschappij. Daarmee mag de onderneming zich de oudste internationale luchtvaartmaatschappij ter wereld noemen. Na een lange zoektocht heeft KLM haar hoofd nu in Franse schoot gelegd, waarbij de angst bestaat dat ze uiteindelijk met huid en haar door Air France wordt opgegeten.
Op 17 mei 1920 had piloot Jerry Shaw de eer de eerste KLM-vlucht uit te voeren. In een De Havilland DH-16 stak hij vanaf Amsterdam de Noordzee over naar Londen. Deze route is de oudste ter wereld die nog steeds door dezelfde maatschappij wordt uitgevoerd.
Vliegen was begin vorige eeuw nog een bijzondere gebeurtenis. KLM vervoerde in het eerste jaar van haar bestaan ’slechts’ 345 passagiers en 25.000 kilo post en andere vracht. Tegenwoordig kan een Boeing 747 per vlucht meer dan 400 reizigers en 20.000 kilo vracht meenemen.
De jonge KLM groeide snel. In 1924 al voerde de luchtvaartmaatschappij haar eerste intercontinentale vlucht uit. De bestemming was de toenmalige kolonie Nederlands-Indië. Het vliegtuig was weken onderweg om Batavia te bereiken.
De beroemdste vlucht van een KLM-toestel vond plaats in 1934. De luchtvaartmaatschappij werd met een DC-2, genaamd Uiver, tweede in de vliegrace naar Melbourne in Australië. Albert Plesman, de oprichter van de KLM, wilde bewijzen dat Nederland in staat was om de langste luchtverbinding ter wereld met de regelmaat van de klok te vliegen. De Uiver nam dan ook passagiers en post mee.
In 1934 voerde KLM de eerste transatlantische vlucht uit. Ook nu koos de vervoerder een kolonie als bestemming, ditmaal Curaçao. Na de Tweede Wereldoorlog kwam daar de Amerikaanse stad New York bij.
Met de introductie van het eerste straalvliegtuig in 1960 werd vliegen een stuk aantrekkelijker. De wereld leek binnen handbereik door de hoge snelheid van deze toestellen. Het was voortaan mogelijk om binnen 24 uur vrijwel iedere plaats op aarde te bereiken.
Tegenwoordig vervoert KLM miljoenen passagiers. Vorig jaar nog waren dat er ongeveer 20 miljoen. De maatschappij is inmiddels de op drie na grootste van Europa. Maar de laatste jaren heeft KLM het moeilijk. Het bedrijf zit in de rode cijfers als gevolg van de economische teruggang, de angst voor de longziekte SARS en de oorlog in Irak. Topman Leo van Wijk heeft herhaaldelijk aangegeven dat een partner noodzakelijk is om te kunnen overleven.
Die partner heeft KLM na een jarenlange zoektocht nu eindelijk gevonden in Air France. Eerdere pogingen met onder meer British Airways en Alitalia strandden in het zicht van de haven.
Toch is niet iedereen even blij met het vier keer grotere Air France. Deskundigen op het gebied van de Franse bedrijfscultuur gaan uit van een pure overname door Air France. De Franse vakbonden en regering zullen zo’n druk uitoefenen op de directie dat de afslanking vooral bij KLM zal plaatsvinden, zei een van deze specialisten onlangs in Het Financieele Dagblad. „Het is groot versus klein, arrogant versus handig, relatie versus transactie.”