Analyse: Afschaffing Zondagswet afrekening
DEN HAAG – De Tweede Kamer wil de Zondagswet afschaffen. Wat is de achtergrond daarvan en wat zijn de consequenties?
D66 vindt dat de overheid zich niet moet inlaten met religie in het publieke domein. Daarom was het niet vreemd dat Kamerlid Schouw begin deze week in de media aankondigde dat zijn partij een nieuwe poging zou doen om de Zondagswet af te schaffen. In 2010 had de democraat ook al een poging gewaagd. Die was mislukt omdat seculiere partijen rekening wilden houden met de wensen van christelijke partijen.
Nu er geen christelijke partij meer in de regering zit, zag Schouw zijn kans schoon. Maar de manier waarop hij deze week tijdens de begrotingsbehandeling van het ministerie van Binnenlandse Zaken te werk ging, was niet fraai.
Er heeft namelijk nauwelijks politiek debat plaatsgevonden. Schouw bracht ‘zijn’ onderwerp niet eens in tijdens het debat. In de laatste minuut van zijn tweede termijn diende hij de gewraakte motie in. Daardoor was er geen mogelijkheid voor een fatsoenlijke gedachtewisseling met de andere partijen.
Opmerkelijk is dat de meeste andere partijen daar niet eens mee zitten. Niemand protesteerde. Alleen ChristenUnie-Kamerlid Segers sprak er schande van.
De huidige Zondagswet stamt uit 1953; diens voorganger uit het begin van de 19e eeuw. De wet regelt dat in verband met religieuze vieringen op zondag voor 13.00 uur geen publieke activiteiten mogen plaatsvinden die overlast veroorzaken.
Overigens mogen gemeenten daar in bijzondere gevallen van afwijken. Dat gebeurt vooral in grote steden regelmatig. In de praktijk zijn er nauwelijks problemen met de uitvoering van de wet. CU-Kamerlid Segers noemde de wet deze week daarom de „vleesgeworden redelijkheid.”
Als reden voor afschaffing van de wet staat in de motie dat burgers „die geen behoefte hebben aan zondagsrust, door de Zondagswet worden beperkt in hun keuze van tijdsbesteding.” Dat blijkt een drogreden te zijn, want in de praktijk levert de wet nauwelijks of geen problemen op. Van incidenten is vrijwel nooit sprake. Schouw kon deze week hiervan zelf ook geen voorbeelden noemen.
Als de wet geen praktische problemen oplevert, moet er een andere reden zijn waarom D66 en VVD met een motie komen waarin ze de regering vragen de Zondagswet in te trekken. En dat kan niet anders zijn dan dat deze partijen willen afrekenen met een restant van de christelijke samenleving die Nederland ooit was.
In een ander verband heeft Schouw de wet „een relikwie” genoemd. In een interview met deze krant stelde de democraat dat hij het als zijn taak ziet om wetten met een christelijke achtergrond te schrappen. „D66 heeft geen lijstje met wetten die we willen afschaffen of veranderen, maar als we er een tegenkomen, gaan we er wel mee aan de slag”, aldus Schouw.
Een Kamerbewoner zei donderdag in de wandelgangen dat de geestelijke nazaten van hen die dit land hebben opgebouwd zich straks nog meer vreemdeling zullen voelen in hun eigen land.
Er is mogelijk nog wel een heel klein lichtpuntje dat voorvloeit uit de afschaffing van de Zondagswet. SGP-fractievoorzitter Van der Staaij heeft daar eerder al eens op gewezen. Als de zondagsrust een gemeentelijke verantwoordelijkheid wordt, kunnen gemeenten ook besluiten om strakkere regels vast te stellen dan die in de huidige Zondagswet staan.