Het SCP kwam met het ”Armoedesignalement 2012”. Daarin staat dat het aantal mensen dat niet goed kan rondkomen dit jaar is gestegen naar meer dan 1 miljoen. De sterkste stijging is te zien bij jonge gezinnen. Meer dan 8 procent van de groep van 30- tot 44-jarigen is „arm” te noemen. Cok Vrooman, onderzoeker bij het SCP, is daarbij pessimistisch over de toekomst. Hij zegt: „Je ziet dat de crisis nu pas echt is geland achter de voordeur.” Het is inmiddels zo dat een op de tien kinderen in Nederland in armoede opgroeit. In elke klas van dertig kinderen zijn er dus in theorie drie kinderen die arm te noemen zijn. Deze kinderen krijgen niet elke dag een warme maaltijd voorgeschoteld. Sterker, ze worden soms met een lege maag naar school gestuurd. Deze kinderen dreigen buiten de boot te vallen, doordat er geen geld is om bijvoorbeeld hun verjaardagsfeestje te vieren. Daar is het thuis soms koud, omdat er geen geld is voor gas.

De andere kant is dat ik vaak roep: „Crisis? Welke crisis? Zie jij een crisis?” Dan zie je de winkels uitpuilen van het luxevoedsel. Dan zie je de tuincentra vol met dure kerstversieringen. Dan weet je dat de vluchten naar de wintersportgebieden weer zijn volgeboekt.

Ik denk dat rijdom en armoede steeds verder uit elkaar komen te liggen. En rijkdom valt op. Wie het breed heeft, laat het breed hangen. Armoede is vaak juist onzichtbaar. Niemand wil te koop lopen met zijn armoede. Hoeveel mensen bij u in de straat zullen onzichtbaar tobben onder hun schuldenlast? Welk kind in de klas loopt stiekem gebukt onder grotemensenlasten? Zoekt u mee? Helpt u mee? Helpen is eenvoudig. U hoeft enkel maar te delen. Wees niet bang dat u zelf tekortkomt. U zult juist ervaren: delen is vermenigvuldigen. Ideeën:

- Kook extra maaltijden en geef die weg.

- Koop wat extra postzegels en schuif ze bij iemand in de bus.

- Geef uw overtollige kleding aan iemand die daar blij mee is.

- Deel de auto.

- Geef overbodige spullen af bij een weggeefwinkel.

- En misschien het belangrijkst: deel uw tijd en aandacht.

Het positieve gevolg van collectieve armoede kan zijn dat er meer betrokkenheid op elkaar ontstaat. Maar doordat dat in onze individualistische samenleving niet meer vanzelf spreekt, kost het moeite om die oude draad op te pakken. Het oude noaberschap zal in ere hersteld moeten worden. De „primitieve economie” –ruilhandel– zal weer opbloeien. En waarom niet? Wat de één te veel heeft, kan de ander goed gebruiken.

Teunie Luijk is echtgenote en moeder en houdt de weblog eenvoudigleven.blogspot.com bij.